Bài 1: Truyện - Vở thực hành Ngữ văn Lớp 6
Chương trình Ngữ Văn 6 (Cánh Diều) mở đầu bằng chủ điểm u201cBài 1: Truyệnu201d. Đây là một chương quan trọng, đặt nền móng cho việc tiếp cận và phân tích các tác phẩm tự sự trong suốt chương trình trung học cơ sở. Chương này không chỉ giới thiệu các khái niệm cơ bản về truyện mà còn khơi gợi niềm yêu thích đọc và khám phá văn học ở học sinh.
1. Giới thiệu chương* Nội dung chính:
Chương "Bài 1: Truyện" tập trung vào việc giới thiệu khái niệm truyện, các yếu tố cơ bản cấu thành một truyện (nhân vật, cốt truyện, bối cảnh, lời người kể chuyện, lời nhân vật) và bước đầu hướng dẫn cách đọc hiểu, phân tích một truyện ngắn. Ngoài ra, chương còn giới thiệu về thể loại truyện truyền thuyết và truyện cổ tích.
* Mục tiêu chính:
* Giúp học sinh nắm vững khái niệm truyện và các yếu tố cấu thành truyện.
* Phát triển kỹ năng đọc hiểu, cảm thụ và phân tích truyện.
* Bồi dưỡng tình yêu văn học và khả năng liên hệ tác phẩm với thực tế cuộc sống.
* Giới thiệu các thể loại truyện truyền thuyết, truyện cổ tích và các giá trị văn hóa, lịch sử ẩn chứa trong đó.
Chương "Bài 1: Truyện" thường bao gồm các bài học sau:
* Bài 1: Khái niệm về truyện:
Bài này giới thiệu định nghĩa truyện, phân biệt truyện với các thể loại văn học khác (ví dụ: thơ). Học sinh sẽ được làm quen với các yếu tố cơ bản của truyện.
* Bài 2: Nhân vật trong truyện:
Tập trung vào việc nhận diện, phân loại nhân vật (nhân vật chính, nhân vật phụ, nhân vật phản diện), và phân tích đặc điểm của nhân vật (tính cách, hành động, lời nói, mối quan hệ với các nhân vật khác).
* Bài 3: Cốt truyện:
Bài học này khám phá cấu trúc của cốt truyện (mở đầu, diễn biến, cao trào, kết thúc) và mối quan hệ giữa các sự kiện trong truyện.
* Bài 4: Bối cảnh:
Tìm hiểu vai trò của bối cảnh (thời gian, không gian, môi trường xã hội) trong việc xây dựng câu chuyện và khắc họa nhân vật.
* Bài 5: Lời người kể chuyện và lời nhân vật:
Phân biệt và nhận biết sự khác biệt giữa lời người kể chuyện (ngôi kể thứ nhất, ngôi kể thứ ba) và lời nhân vật, cũng như tác dụng của chúng trong việc thể hiện nội dung truyện.
* Bài 6: Truyện truyền thuyết (hoặc một truyện truyền thuyết cụ thể):
Giới thiệu về thể loại truyện truyền thuyết, đặc điểm của truyền thuyết và giá trị văn hóa, lịch sử mà truyền thuyết mang lại. Ví dụ, bài học có thể tập trung vào truyền thuyết "Con Rồng cháu Tiên", "Thánh Gióng"...
* Bài 7: Truyện cổ tích (hoặc một truyện cổ tích cụ thể):
Giới thiệu về thể loại truyện cổ tích, các kiểu nhân vật thường gặp trong truyện cổ tích (người hiền lành, người ác độc, người thông minh...), và các yếu tố kỳ ảo, hoang đường. Ví dụ, bài học có thể tập trung vào truyện "Tấm Cám", "Thạch Sanh"...
* Bài tập tổng hợp và luyện tập:
Các bài tập nhằm củng cố kiến thức và rèn luyện kỹ năng phân tích truyện cho học sinh.
* Ôn tập:
Tổng kết lại kiến thức đã học trong chương, chuẩn bị cho kiểm tra.
* Đề cương:
Tóm tắt các nội dung chính của chương, giúp học sinh ôn tập hiệu quả.
Học sinh sẽ phát triển các kỹ năng sau khi học xong chương "Bài 1: Truyện":
* Đọc hiểu:
Khả năng đọc hiểu các văn bản truyện, nắm bắt nội dung chính và chi tiết.
* Phân tích:
Khả năng phân tích các yếu tố của truyện như nhân vật, cốt truyện, bối cảnh, lời kể.
* Cảm thụ:
Khả năng cảm nhận vẻ đẹp của ngôn ngữ và nghệ thuật trong truyện.
* Liên hệ:
Khả năng liên hệ nội dung truyện với thực tế cuộc sống và kinh nghiệm cá nhân.
* So sánh:
Khả năng so sánh các truyện khác nhau về nội dung, hình thức và ý nghĩa.
* Diễn đạt:
Khả năng diễn đạt suy nghĩ, cảm xúc và nhận xét của bản thân về truyện một cách rõ ràng, mạch lạc.
* Tư duy phản biện:
Khả năng đánh giá, nhận xét về giá trị và ý nghĩa của truyện.
Một số khó khăn học sinh có thể gặp phải khi học chương "Bài 1: Truyện":
* Khó khăn trong việc phân biệt các yếu tố của truyện:
Học sinh có thể nhầm lẫn giữa nhân vật chính và nhân vật phụ, giữa cốt truyện và bối cảnh.
* Khó khăn trong việc phân tích nhân vật:
Học sinh có thể chỉ mô tả nhân vật một cách sơ sài mà không đi sâu vào phân tích tính cách, hành động và mối quan hệ của nhân vật.
* Khó khăn trong việc hiểu ý nghĩa của truyện:
Học sinh có thể chỉ hiểu nội dung truyện một cách đơn giản mà không nhận ra ý nghĩa sâu xa mà tác giả muốn gửi gắm.
* Khó khăn với các thuật ngữ văn học:
Một số thuật ngữ văn học (ví dụ: ngôi kể, điểm nhìn, biểu tượng) có thể gây khó khăn cho học sinh.
* Khó khăn khi tiếp cận các truyện truyền thuyết, cổ tích:
Do sự khác biệt về văn hóa, lịch sử, học sinh có thể gặp khó khăn trong việc hiểu và cảm thụ các truyện truyền thuyết, cổ tích.
Để học tập hiệu quả chương "Bài 1: Truyện", học sinh nên:
* Đọc kỹ các truyện:
Đọc kỹ các truyện được giới thiệu trong sách giáo khoa và các truyện đọc thêm.
* Gạch chân, ghi chú:
Gạch chân những chi tiết quan trọng, ghi chú những suy nghĩ, cảm xúc của bản thân trong quá trình đọc.
* Đặt câu hỏi:
Tự đặt câu hỏi về các yếu tố của truyện (nhân vật, cốt truyện, bối cảnh...) và cố gắng trả lời.
* Thảo luận với bạn bè, thầy cô:
Trao đổi, thảo luận với bạn bè, thầy cô về những điều mình đã học được, những thắc mắc của mình.
* Tìm hiểu thêm về tác giả, tác phẩm:
Tìm hiểu thêm thông tin về tác giả và bối cảnh ra đời của tác phẩm.
* Sử dụng các công cụ hỗ trợ:
Sử dụng các công cụ hỗ trợ học tập như sơ đồ tư duy, bảng biểu để hệ thống hóa kiến thức.
* Luyện tập thường xuyên:
Làm các bài tập, bài kiểm tra để củng cố kiến thức và rèn luyện kỹ năng.
* Đọc thêm nhiều truyện:
Đọc thêm nhiều truyện khác nhau để mở rộng kiến thức và nâng cao khả năng cảm thụ văn học.
Kiến thức về truyện được học trong chương "Bài 1: Truyện" là nền tảng để học sinh tiếp tục học tập các thể loại văn học khác trong chương trình Ngữ Văn 6 và các lớp trên. Chương này cũng liên quan đến các môn học khác như Lịch sử (khi tìm hiểu về truyện truyền thuyết), Địa lý (khi tìm hiểu về bối cảnh của truyện), Giáo dục công dân (khi tìm hiểu về các giá trị đạo đức trong truyện). Việc nắm vững kiến thức về truyện sẽ giúp học sinh phát triển khả năng đọc hiểu, phân tích và cảm thụ văn học, từ đó nâng cao trình độ văn hóa và khả năng tư duy.
Từ khóa: Truyện, nhân vật, cốt truyện, bối cảnh, lời người kể chuyện, lời nhân vật, truyện truyền thuyết, truyện cổ tích.Bài 1: Truyện - Môn Ngữ văn lớp 6
Các bài giải khác có thể bạn quan tâm
-
Bài 10: Văn bản thông tin
- Giải Bài tập đọc hiểu: Điều gì giúp bóng đá Việt Nam chiến thắng trang 30 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Những phát minh "tình cờ và bất ngờ" trang 30 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Phạm Tuyên và ca khúc mừng chiến thắng trang 29a Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập tiếng Việt trang 35 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập viết trang 36 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
-
Bài 2: Thơ
- Giải Bài tập đọc hiểu: À ơi tay mẹ trang 17 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Ca dao Việt Nam trang 19 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Về thăm mẹ trang 19 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập tiếng Việt trang 20 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập viết trang 21,22 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
-
Bài 3: Kí
- Giải Bài tập đọc hiểu: Đồng Tháp Mười mùa nước nổi trang 23 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Thời thơ ấu của Hon-da trang 23 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Trong lòng mẹ trang 22 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập tiếng Việt trang 24,25 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập viết trang 26 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
-
Bài 4: Văn bản nghị luận
- Giải Bài tập đọc hiểu: Nguyên Hồng - Nhà văn của những người cùng khổ trang 26 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Thánh Gióng - tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước trang 29 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Vẻ đẹp của một bài ca dao trang 28 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập tiếng Việt trang 30,31 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập viết trang 31,32 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
-
Bài 5: Văn bản thông tin
- Giải Bài tập đọc hiểu: Diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ trang 34 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Giờ Trái Đất trang 34 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Hồ Chí Minh và Tuyên ngôn độc lập trang 32 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập tiếng Việt trang 37,38 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập viết trang 38 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
-
Bài 6: Truyện
- Giải Bài tập đọc hiểu: Bài học đường đời đầu tiên trang 3 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Bài học đường đời đầu tiên trang 3 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Cô bé bán diêm trang 7 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Ông lão đánh cá và con cá vàng trang 6 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập tiếng Việt trang 8,9 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập viết trang 9 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
-
Bài 7: Thơ
- Giải Bài tập đọc hiểu: Đêm nay Bác không ngủ trang 9 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Gấu con chân vòng kiềng trang 13 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Lượm trang 12 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập tiếng Việt trang 13 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập viết trang 15 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
-
Bài 8: Văn bản nghị luận
- Giải Bài tập đọc hiểu: Khan hiếm nước ngọt trang 19 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Tại sao nên có vật nuôi trong nhà trang 20 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Vì sao chúng ta phải đối xử thân thiện với động vật trang 16 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập tiếng Việt trang 22-24 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập viết trang 24 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
-
Bài 9: Truyện
- Giải Bài tập đọc hiểu: Bức tranh của em gái tôi trang 25 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Chích bông ơi! trang 27 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập đọc hiểu: Điều không tính trước trang 26 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập tiếng Việt trang 27 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Giải Bài tập viết trang 28 Sách bài tập Ngữ văn 6 - Cánh diều
- Bài mở đầu
- Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì I
- Ôn tập và tự đánh giá cuối học kì II