Bài 1: Truyện - Vở thực hành Ngữ văn Lớp 6

Tổng quan chương trình: Bài 1 u2013 Truyện (Sách Cánh Diều, Ngữ Văn 6)

Chương trình Ngữ Văn 6 (Cánh Diều) mở đầu bằng chủ điểm u201cBài 1: Truyệnu201d. Đây là một chương quan trọng, đặt nền móng cho việc tiếp cận và phân tích các tác phẩm tự sự trong suốt chương trình trung học cơ sở. Chương này không chỉ giới thiệu các khái niệm cơ bản về truyện mà còn khơi gợi niềm yêu thích đọc và khám phá văn học ở học sinh.

1. Giới thiệu chương

* Nội dung chính: Chương "Bài 1: Truyện" tập trung vào việc giới thiệu khái niệm truyện, các yếu tố cơ bản cấu thành một truyện (nhân vật, cốt truyện, bối cảnh, lời người kể chuyện, lời nhân vật) và bước đầu hướng dẫn cách đọc hiểu, phân tích một truyện ngắn. Ngoài ra, chương còn giới thiệu về thể loại truyện truyền thuyết và truyện cổ tích.
* Mục tiêu chính:
* Giúp học sinh nắm vững khái niệm truyện và các yếu tố cấu thành truyện.
* Phát triển kỹ năng đọc hiểu, cảm thụ và phân tích truyện.
* Bồi dưỡng tình yêu văn học và khả năng liên hệ tác phẩm với thực tế cuộc sống.
* Giới thiệu các thể loại truyện truyền thuyết, truyện cổ tích và các giá trị văn hóa, lịch sử ẩn chứa trong đó.

2. Các bài học chính

Chương "Bài 1: Truyện" thường bao gồm các bài học sau:

* Bài 1: Khái niệm về truyện: Bài này giới thiệu định nghĩa truyện, phân biệt truyện với các thể loại văn học khác (ví dụ: thơ). Học sinh sẽ được làm quen với các yếu tố cơ bản của truyện.
* Bài 2: Nhân vật trong truyện: Tập trung vào việc nhận diện, phân loại nhân vật (nhân vật chính, nhân vật phụ, nhân vật phản diện), và phân tích đặc điểm của nhân vật (tính cách, hành động, lời nói, mối quan hệ với các nhân vật khác).
* Bài 3: Cốt truyện: Bài học này khám phá cấu trúc của cốt truyện (mở đầu, diễn biến, cao trào, kết thúc) và mối quan hệ giữa các sự kiện trong truyện.
* Bài 4: Bối cảnh: Tìm hiểu vai trò của bối cảnh (thời gian, không gian, môi trường xã hội) trong việc xây dựng câu chuyện và khắc họa nhân vật.
* Bài 5: Lời người kể chuyện và lời nhân vật: Phân biệt và nhận biết sự khác biệt giữa lời người kể chuyện (ngôi kể thứ nhất, ngôi kể thứ ba) và lời nhân vật, cũng như tác dụng của chúng trong việc thể hiện nội dung truyện.
* Bài 6: Truyện truyền thuyết (hoặc một truyện truyền thuyết cụ thể): Giới thiệu về thể loại truyện truyền thuyết, đặc điểm của truyền thuyết và giá trị văn hóa, lịch sử mà truyền thuyết mang lại. Ví dụ, bài học có thể tập trung vào truyền thuyết "Con Rồng cháu Tiên", "Thánh Gióng"...
* Bài 7: Truyện cổ tích (hoặc một truyện cổ tích cụ thể): Giới thiệu về thể loại truyện cổ tích, các kiểu nhân vật thường gặp trong truyện cổ tích (người hiền lành, người ác độc, người thông minh...), và các yếu tố kỳ ảo, hoang đường. Ví dụ, bài học có thể tập trung vào truyện "Tấm Cám", "Thạch Sanh"...
* Bài tập tổng hợp và luyện tập: Các bài tập nhằm củng cố kiến thức và rèn luyện kỹ năng phân tích truyện cho học sinh.
* Ôn tập: Tổng kết lại kiến thức đã học trong chương, chuẩn bị cho kiểm tra.
* Đề cương: Tóm tắt các nội dung chính của chương, giúp học sinh ôn tập hiệu quả.

3. Kỹ năng phát triển

Học sinh sẽ phát triển các kỹ năng sau khi học xong chương "Bài 1: Truyện":

* Đọc hiểu: Khả năng đọc hiểu các văn bản truyện, nắm bắt nội dung chính và chi tiết.
* Phân tích: Khả năng phân tích các yếu tố của truyện như nhân vật, cốt truyện, bối cảnh, lời kể.
* Cảm thụ: Khả năng cảm nhận vẻ đẹp của ngôn ngữ và nghệ thuật trong truyện.
* Liên hệ: Khả năng liên hệ nội dung truyện với thực tế cuộc sống và kinh nghiệm cá nhân.
* So sánh: Khả năng so sánh các truyện khác nhau về nội dung, hình thức và ý nghĩa.
* Diễn đạt: Khả năng diễn đạt suy nghĩ, cảm xúc và nhận xét của bản thân về truyện một cách rõ ràng, mạch lạc.
* Tư duy phản biện: Khả năng đánh giá, nhận xét về giá trị và ý nghĩa của truyện.

4. Khó khăn thường gặp

Một số khó khăn học sinh có thể gặp phải khi học chương "Bài 1: Truyện":

* Khó khăn trong việc phân biệt các yếu tố của truyện: Học sinh có thể nhầm lẫn giữa nhân vật chính và nhân vật phụ, giữa cốt truyện và bối cảnh.
* Khó khăn trong việc phân tích nhân vật: Học sinh có thể chỉ mô tả nhân vật một cách sơ sài mà không đi sâu vào phân tích tính cách, hành động và mối quan hệ của nhân vật.
* Khó khăn trong việc hiểu ý nghĩa của truyện: Học sinh có thể chỉ hiểu nội dung truyện một cách đơn giản mà không nhận ra ý nghĩa sâu xa mà tác giả muốn gửi gắm.
* Khó khăn với các thuật ngữ văn học: Một số thuật ngữ văn học (ví dụ: ngôi kể, điểm nhìn, biểu tượng) có thể gây khó khăn cho học sinh.
* Khó khăn khi tiếp cận các truyện truyền thuyết, cổ tích: Do sự khác biệt về văn hóa, lịch sử, học sinh có thể gặp khó khăn trong việc hiểu và cảm thụ các truyện truyền thuyết, cổ tích.

5. Phương pháp tiếp cận

Để học tập hiệu quả chương "Bài 1: Truyện", học sinh nên:

* Đọc kỹ các truyện: Đọc kỹ các truyện được giới thiệu trong sách giáo khoa và các truyện đọc thêm.
* Gạch chân, ghi chú: Gạch chân những chi tiết quan trọng, ghi chú những suy nghĩ, cảm xúc của bản thân trong quá trình đọc.
* Đặt câu hỏi: Tự đặt câu hỏi về các yếu tố của truyện (nhân vật, cốt truyện, bối cảnh...) và cố gắng trả lời.
* Thảo luận với bạn bè, thầy cô: Trao đổi, thảo luận với bạn bè, thầy cô về những điều mình đã học được, những thắc mắc của mình.
* Tìm hiểu thêm về tác giả, tác phẩm: Tìm hiểu thêm thông tin về tác giả và bối cảnh ra đời của tác phẩm.
* Sử dụng các công cụ hỗ trợ: Sử dụng các công cụ hỗ trợ học tập như sơ đồ tư duy, bảng biểu để hệ thống hóa kiến thức.
* Luyện tập thường xuyên: Làm các bài tập, bài kiểm tra để củng cố kiến thức và rèn luyện kỹ năng.
* Đọc thêm nhiều truyện: Đọc thêm nhiều truyện khác nhau để mở rộng kiến thức và nâng cao khả năng cảm thụ văn học.

6. Liên kết kiến thức

Kiến thức về truyện được học trong chương "Bài 1: Truyện" là nền tảng để học sinh tiếp tục học tập các thể loại văn học khác trong chương trình Ngữ Văn 6 và các lớp trên. Chương này cũng liên quan đến các môn học khác như Lịch sử (khi tìm hiểu về truyện truyền thuyết), Địa lý (khi tìm hiểu về bối cảnh của truyện), Giáo dục công dân (khi tìm hiểu về các giá trị đạo đức trong truyện). Việc nắm vững kiến thức về truyện sẽ giúp học sinh phát triển khả năng đọc hiểu, phân tích và cảm thụ văn học, từ đó nâng cao trình độ văn hóa và khả năng tư duy.

Từ khóa: Truyện, nhân vật, cốt truyện, bối cảnh, lời người kể chuyện, lời nhân vật, truyện truyền thuyết, truyện cổ tích.

Các bài giải khác có thể bạn quan tâm

Chương khác mới cập nhật

Bài 1. Tôi và các bạn

Bài 2. Gõ cửa trái tim

Bài 3. Yêu thương và chia se

Bài 4. Quê hương yêu dấu

Bài 5. Những nẻo đường xứ sơ

Bài 6. Chuyện kể về những người anh hùng

Bài 7. Thế giới cổ tích

Bài 8. Khác biệt và gần gũi

Bài 9. Trái Đất - ngôi nhà chung

Lời giải và bài tập Lớp 6 đang được quan tâm

Giải câu hỏi Khám phá 1 trang 40 SGK GDCD 6 Chân trời sáng tạo Bài 4. Tôn trọng sự thật trang 16 SBT Giáo dục công dân 6 - Chân trời sáng tạo Bài 9. Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam trang 37 SBT Giáo dục công dân 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 8 trang 12 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 7 trang 11 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 6 trang 11 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 5 trang 10 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 4 trang 10 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 3 trang 9 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 2 trang 8 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 1 trang 8 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 11 trang 22 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 10 trang 31 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 9 trang 40 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 8 trang 39 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 7 trang 39 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 6 trang 37 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 5 trang 37 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 4 trang 36 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 3 trang 35 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 2 trang 34 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 1 trang 34 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 11 trang 31 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 9 trang 30 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 8 trang 30 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 7 trang 29 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 6 trang 28 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 5 trang 27 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 4 trang 27 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 3 trang 26 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 2 trang 25 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 1 trang 25 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 10 trang 22 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 9 trang 21 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 8 trang 20 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 7 trang 20 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 6 trang 19 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 5 trang 18 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 4 trang 17 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo Nhiệm vụ 3 trang 17 SGK hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp lớp 6 - Chân trời sáng tạo

Tài liệu tin học

Tài liệu Lớp 1

Tài liệu Lớp 2

Tài liệu Lớp 3

Tài liệu Lớp 4

Tài liệu Lớp 5

Trò chơi Powerpoint

Sáng kiến kinh nghiệm