Bài 9: Tùy bút và tản văn - Vở Thực Hành Ngữ Văn Lớp 7

Tổng quan về Chương "Tùy bút và Tản văn" (Sách Ngữ văn 7, Cánh diều) 1. Giới thiệu chương

Chương "Tùy bút và Tản văn" trong sách Ngữ văn 7 (Cánh diều) giới thiệu cho học sinh hai thể loại văn học đặc sắc của văn xuôi trữ tình. Mục tiêu chính của chương là giúp học sinh:

Nhận diện và phân biệt được đặc điểm của tùy bút và tản văn. Hiểu được vai trò của cảm xúc, suy tư cá nhân trong tùy bút và tản văn. Phân tích được một số yếu tố nghệ thuật tiêu biểu trong các tác phẩm tùy bút và tản văn. Vận dụng kiến thức về tùy bút và tản văn để đọc hiểu và cảm thụ các tác phẩm văn học. Hình thành tình yêu đối với vẻ đẹp của ngôn ngữ và văn hóa dân tộc qua các tác phẩm tùy bút và tản văn. Bước đầu tập viết những đoạn văn, bài văn ngắn mang phong cách tùy bút hoặc tản văn. 2. Các bài học chính

Chương "Tùy bút và Tản văn" thường bao gồm các bài học chính sau:

Bài 1: Khái niệm về tùy bút và tản văn: Giới thiệu định nghĩa, đặc trưng cơ bản của tùy bút và tản văn. Phân biệt sự khác nhau giữa tùy bút và tản văn (về độ dài, mức độ tự do, tính chủ quan...). Đề cập đến lịch sử hình thành và phát triển của hai thể loại này trong văn học Việt Nam. Bài 2: Phân tích tác phẩm tùy bút: Chọn một hoặc hai tác phẩm tùy bút tiêu biểu (ví dụ: "Một thứ quà của lúa non: Cốm" của Thạch Lam, "Sài Gòn tôi yêu" của Minh Hương...) Phân tích nội dung (cảm xúc, suy tư, quan điểm cá nhân của tác giả). Phân tích nghệ thuật (ngôn ngữ, hình ảnh, giọng điệu, cách sử dụng các biện pháp tu từ...). Rút ra ý nghĩa của tác phẩm đối với bản thân và cuộc sống. Bài 3: Phân tích tác phẩm tản văn: Chọn một hoặc hai tác phẩm tản văn tiêu biểu (ví dụ: "Tôi đi học" của Thanh Tịnh, một số tản văn của Nguyễn Tuân, Băng Sơn...). Phân tích nội dung (sự kiện, con người, cảnh vật được miêu tả; cảm xúc, suy tư của tác giả). Phân tích nghệ thuật (cách kể chuyện, miêu tả, biểu cảm; giọng văn, ngôn ngữ...). Rút ra ý nghĩa của tác phẩm đối với bản thân và cuộc sống. Bài 4: Thực hành viết tùy bút/tản văn: Hướng dẫn học sinh cách lựa chọn đề tài, xây dựng ý tưởng, lập dàn ý cho bài viết. Hướng dẫn cách sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh, giọng điệu phù hợp với thể loại tùy bút/tản văn. Tạo cơ hội cho học sinh thực hành viết các đoạn văn, bài văn ngắn mang phong cách tùy bút/tản văn. Hướng dẫn cách tự đánh giá và sửa chữa bài viết của mình. 3. Kỹ năng phát triển

Thông qua việc học tập chương "Tùy bút và Tản văn", học sinh sẽ phát triển các kỹ năng sau:

Đọc hiểu văn bản: Nhận biết thể loại, tóm tắt nội dung, phân tích ý nghĩa, đánh giá giá trị của tác phẩm tùy bút và tản văn.
Cảm thụ văn học: Cảm nhận được vẻ đẹp của ngôn ngữ, hình ảnh, cảm xúc trong các tác phẩm tùy bút và tản văn.
Phân tích, so sánh: Phân tích các yếu tố nội dung và nghệ thuật của tác phẩm; so sánh sự khác biệt giữa tùy bút và tản văn.
Diễn đạt: Trình bày suy nghĩ, cảm xúc của bản thân về tác phẩm bằng lời nói và bài viết.
Sáng tạo: Viết các đoạn văn, bài văn ngắn mang phong cách tùy bút/tản văn, thể hiện cá tính riêng.

4. Khó khăn thường gặp

Học sinh có thể gặp một số khó khăn sau khi học chương "Tùy bút và Tản văn":

Khó phân biệt rõ ràng giữa tùy bút và tản văn: Do hai thể loại này có nhiều điểm tương đồng và đôi khi ranh giới không rõ ràng. Khó cảm thụ được cảm xúc, suy tư sâu sắc của tác giả: Đòi hỏi sự nhạy cảm, khả năng đồng cảm và vốn sống nhất định. Khó khăn trong việc diễn đạt cảm xúc, suy nghĩ một cách tự nhiên, chân thật: Cần rèn luyện kỹ năng sử dụng ngôn ngữ linh hoạt, sáng tạo. Ngại viết vì sợ không hay, không đúng: Cần được khuyến khích, động viên để tự tin thể hiện cá tính riêng trong bài viết. 5. Phương pháp tiếp cận

Để học tập hiệu quả chương "Tùy bút và Tản văn", học sinh nên:

Đọc kỹ các tác phẩm: Đọc chậm, đọc kỹ, chú ý đến từng chi tiết, từng câu chữ để cảm nhận được vẻ đẹp của ngôn ngữ và nội dung. Tìm hiểu về tác giả và hoàn cảnh sáng tác: Giúp hiểu sâu sắc hơn về ý nghĩa của tác phẩm. Tự đặt câu hỏi và trả lời: Khuyến khích tư duy phản biện, khám phá những điều mới mẻ trong tác phẩm. Thảo luận với bạn bè và thầy cô: Chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc, học hỏi kinh nghiệm từ người khác. Thực hành viết thường xuyên: Tập viết các đoạn văn, bài văn ngắn theo phong cách tùy bút/tản văn để rèn luyện kỹ năng. Đọc thêm các tác phẩm tùy bút và tản văn khác: Mở rộng kiến thức, nâng cao khả năng cảm thụ văn học. 6. Liên kết kiến thức

Kiến thức về tùy bút và tản văn có liên hệ mật thiết với các chương khác trong chương trình Ngữ văn 7, đặc biệt là:

Các chương về văn biểu cảm, văn tự sự, văn miêu tả: Tùy bút và tản văn thường kết hợp các phương thức biểu đạt này để thể hiện cảm xúc, suy tư của tác giả. Các chương về các biện pháp tu từ: Việc nhận biết và phân tích các biện pháp tu từ giúp hiểu sâu sắc hơn về nghệ thuật ngôn ngữ trong tùy bút và tản văn. * Các chương về các thể loại văn học khác (thơ, truyện...): Giúp học sinh có cái nhìn toàn diện hơn về văn học Việt Nam.

Ngoài ra, kiến thức về tùy bút và tản văn còn giúp học sinh phát triển khả năng viết văn nghị luận (thể hiện quan điểm cá nhân) và văn thuyết minh (giới thiệu về một đối tượng nào đó) một cách sinh động và hấp dẫn.

Các bài giải khác có thể bạn quan tâm

Chương khác mới cập nhật

Bài 1. Bầu trời tuổi thơ

Bài 2. Khúc nhạc tâm hồn

Bài 3. Cội nguồn yêu thương

Bài 4. Giai điệu đất nước

Bài 5. Màu sắc trăm miền

Bài 6. Bài học cuộc sống

Bài 7. Thế giới viễn tưởng

Bài 8. Trải nghiệm để trưởng thành

Bài 9. Hòa điệu với tự nhiên

Lời giải và bài tập Lớp 7 đang được quan tâm

I. Em đọc truyện "Bác Hồ - Mẫu mực về sự giản dị I. Em đọc truyện "Trong giờ kiểm tra toán I. Em đọc truyện "Tình bạn I. Em đọc truyện "Tấm ảnh chụp chung I. Em đọc truyện "Lời yêu thương I. Em đọc thơ "Nghĩ về cô I. Em đọc truyện "Câu chuyện của bố tôi I. Em đọc truyện "Gia đình I. Em đọc truyện "Cái lẹm móc cua của bà I. Em đọc truyện "Đêm nhạc Văn Cao I. Em đọc truyện "Tiếng gõ giữa đêm khuya I. Em đọc truyện "Hai bàn tay I. Em đọc truyện "Rùa Vàng I. Em đọc bài báo "Những vết thương tâm I. Em đọc truyện "Người công giáo ghi ơn Bác Hồ I. Em đọc văn bản "Tuyên ngôn độc lập I. Em đọc truyện "Một ngày làm việc của ông chủ tịch phường Bài 9. Phòng chống tệ nạn xã hội - SBT Giáo dục công dân 7 kết nối tri thức Bài 8. Quản lí tiền - SBT Giáo dục công dân 7 Kết nối tri thức Bài 7. Phòng chống bạo lực học đường - SBT Giáo dục công dân 7 Kết nối tri thức Bài 6. Ứng phó với tâm lí căng thẳng - SBT Giáo dục công dân 7 kết nối tri thức Bài 5. Bảo tồn di sản văn hóa - SBT Giáo dục công dân 7 Kết nối tri thức Bài 4. Giữ chữ tín - SBT Giáo dục công dân 7 Kết nối tri thức Bài 3. Học tập tự giác, tích cực - SBT Giáo dục công dân 7 Kết nối tri thức Bài 2. Quan tâm, cảm thông và chia sẻ - SBT Giáo dục công dân 7 Kết nối tri thức Bài 1. Tự hào về truyền thống quê hương - SBT Giáo dục công dân 7 Kết nối tri thức Bài 11. Phòng, chống tệ nạn xã hội - SBT Giáo dục công dân 7 Chân trời sáng tạo Bài 10. Nguyên nhân, hậu quả của tệ nạn xã hội - SBT Giáo dục công dân 7 Chân trời sáng tạo Bài 9. Quản lí tiền - SBT Giáo dục công dân 7 Chân trời sáng tạo Bài 8. Phòng, chống bạo lực học đường - SBT Giáo dục công dân 7 Chân trời sáng tạo Bài 7. Ứng phó với tâm lí căng thẳng - SBT Giáo dục công dân 7 Chân trời sáng tạo Bài 6. Nhận diện tình huống gây căng thẳng - SBT Giáo dục công dân 7 Chân trời sáng tạo Bài 5. Bảo tồn di sản văn hóa - SBT Giáo dục công dân 7 Chân trời sáng tạo Bài 4. Giữ chữ tín - SBT Giáo dục công dân 7 Chân trời sáng tạo Bài 3. Học tập tự giác, tích cực - SBT Giáo dục công dân 7 Chân trời sáng tạo Bài 2. Quan tâm, cảm thông và chia sẻ - SBT Giáo dục công dân 7 Chân trời sáng tạo Bài 1. Tự hào về truyền thống quê hương - SBT Giáo dục công dân 97 Chân trời sáng tạo Bài 7. Ứng phó với tâm lí căng thẳng - SBT Giáo dục công dân 7 Cánh diều Bài 6. Quản lí tiền - SBT Giáo dụcc ông dân 7 Cánh diều Bài 5. Giữ chữ tín - SBT Giáo dục công dân 7 Cánh diều

Tài liệu tin học

Tài liệu Lớp 1

Tài liệu Lớp 2

Tài liệu Lớp 3

Tài liệu Lớp 4

Tài liệu Lớp 5

Trò chơi Powerpoint

Sáng kiến kinh nghiệm