Chương 7. Quần xã sinh vật và hệ sinh thái - SGK Sinh Lớp 12 Kết nối tri thức
Chương 7, "Quần xã sinh vật và Hệ sinh thái," là một chương quan trọng trong chương trình Sinh học, tập trung vào việc tìm hiểu về cấu trúc, chức năng và sự tương tác trong thế giới tự nhiên. Chương này cung cấp cho học sinh những kiến thức nền tảng về các cấp độ tổ chức sống cao hơn, từ quần thể đến hệ sinh thái, và cách các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sự sống.
Mục tiêu chính của chương bao gồm: Hiểu rõ khái niệm về quần thể, quần xã và hệ sinh thái . Xác định được các yếu tố cấu thành và mối quan hệ giữa các thành phần trong một hệ sinh thái. Phân tích được sự trao đổi chất và sự chuyển hóa năng lượng trong hệ sinh thái. Nắm vững các quy luật về diễn thế sinh thái và sự ổn định của hệ sinh thái . Nhận biết được tầm quan trọng của việc bảo vệ đa dạng sinh học và bảo vệ môi trường sống .Chương 7 thường bao gồm các bài học sau:
Bài 1: Quần thể sinh vật:
Giới thiệu về khái niệm quần thể, các đặc trưng cơ bản của quần thể như mật độ, tỉ lệ giới tính, cấu trúc tuổi, và sự biến động số lượng cá thể trong quần thể.
Bài 2: Quần xã sinh vật:
Tìm hiểu về khái niệm quần xã, các mối quan hệ giữa các loài trong quần xã (cạnh tranh, cộng sinh, ký sinh, sinh vật ăn thịt - con mồi), và cấu trúc của quần xã (độ đa dạng, phân tầng).
Bài 3: Hệ sinh thái:
Khái niệm về hệ sinh thái, bao gồm các thành phần (vô sinh và hữu sinh), mối quan hệ giữa các thành phần, chuỗi và lưới thức ăn, và sự trao đổi chất trong hệ sinh thái.
Bài 4: Dòng năng lượng trong hệ sinh thái:
Tập trung vào nguồn gốc năng lượng (ánh sáng mặt trời), sự truyền năng lượng qua các bậc dinh dưỡng, và hiệu suất sinh thái.
Bài 5: Chu trình sinh địa hóa:
Nghiên cứu các chu trình vật chất quan trọng (chu trình cacbon, nitơ, nước) trong hệ sinh thái và vai trò của chúng đối với sự sống.
Bài 6: Diễn thế sinh thái:
Tìm hiểu về quá trình thay đổi của quần xã theo thời gian, các loại diễn thế (sơ cấp và thứ cấp), và các yếu tố ảnh hưởng đến diễn thế.
Bài 7: Con người và môi trường:
Đánh giá tác động của con người đến hệ sinh thái, các vấn đề môi trường hiện nay (ô nhiễm, biến đổi khí hậu, suy giảm đa dạng sinh học) và các biện pháp bảo vệ môi trường.
Khi học chương này, học sinh sẽ phát triển được các kỹ năng quan trọng sau:
Kỹ năng tư duy hệ thống: Hiểu được các mối quan hệ phức tạp trong tự nhiên và cách các yếu tố tương tác với nhau. Kỹ năng phân tích và giải thích: Phân tích dữ liệu, biểu đồ, hình ảnh để giải thích các hiện tượng sinh học. Kỹ năng quan sát và mô tả: Quan sát môi trường xung quanh và mô tả các hiện tượng sinh học một cách chính xác. Kỹ năng làm việc nhóm và giao tiếp: Thảo luận, trình bày ý tưởng, và hợp tác với bạn bè trong các hoạt động học tập. Kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tế: Áp dụng kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề môi trường và đề xuất các giải pháp bảo vệ môi trường. Kỹ năng giải quyết vấn đề: Xác định vấn đề, phân tích nguyên nhân, và đưa ra các giải pháp khả thi liên quan đến các vấn đề của hệ sinh thái.Học sinh có thể gặp một số khó khăn trong quá trình học chương này, bao gồm:
Trừu tượng: Các khái niệm như hệ sinh thái, chu trình sinh địa hóa có thể trừu tượng và khó hình dung. Mối quan hệ phức tạp: Việc hiểu các mối quan hệ phức tạp giữa các loài và các yếu tố môi trường có thể khó khăn. Khó khăn trong việc liên hệ kiến thức với thực tế: Học sinh có thể gặp khó khăn trong việc áp dụng kiến thức lý thuyết vào việc giải thích các hiện tượng trong tự nhiên. Ghi nhớ: Việc ghi nhớ các khái niệm, tên gọi, và chu trình có thể là một thách thức. Toán học: Một số bài toán liên quan đến tính toán mật độ, hiệu suất sinh thái có thể gây khó khăn.Để học tập hiệu quả chương này, học sinh nên áp dụng các phương pháp sau:
Kết hợp học lý thuyết và thực hành:
Đọc kỹ lý thuyết, kết hợp với việc thực hành các bài tập, thí nghiệm, và quan sát thực tế.
Sử dụng sơ đồ tư duy:
Vẽ sơ đồ tư duy để hệ thống hóa kiến thức, giúp dễ dàng ghi nhớ và hiểu các mối quan hệ.
Tham gia thảo luận:
Tích cực tham gia các buổi thảo luận nhóm để chia sẻ kiến thức, trao đổi ý kiến, và học hỏi từ bạn bè.
Liên hệ kiến thức với thực tế:
Quan sát môi trường xung quanh, đọc tin tức về các vấn đề môi trường, và tìm kiếm các ví dụ thực tế để minh họa các khái niệm đã học.
Vận dụng các công cụ hỗ trợ:
Sử dụng hình ảnh, video, mô hình, phần mềm mô phỏng để trực quan hóa các khái niệm trừu tượng.
Tự đặt câu hỏi:
Thường xuyên tự đặt câu hỏi để kiểm tra kiến thức và tìm hiểu sâu hơn về các vấn đề quan tâm.
Làm bài tập đầy đủ:
Thực hành làm các bài tập trong sách giáo khoa, sách bài tập, và các bài kiểm tra để củng cố kiến thức và rèn luyện kỹ năng.
Tìm kiếm sự hỗ trợ:
Nếu gặp khó khăn, hãy hỏi giáo viên, bạn bè, hoặc tìm kiếm tài liệu tham khảo để được giúp đỡ.
Kiến thức trong chương 7 có mối liên hệ chặt chẽ với các chương khác:
Chương 1 (Tế bào):
Kiến thức về tế bào, cấu trúc và chức năng của tế bào, đặc biệt là tế bào thực vật và tế bào động vật, làm nền tảng cho việc hiểu về các cấp độ tổ chức sống.
Chương 2 (Sinh sản và phát triển):
Kiến thức về sinh sản, sự sinh trưởng và phát triển của các loài ảnh hưởng đến sự biến động số lượng cá thể trong quần thể.
Chương 3 (Di truyền và biến dị):
Kiến thức về di truyền và biến dị giúp hiểu về sự đa dạng di truyền trong quần thể và khả năng thích nghi của các loài với môi trường.
Chương 4 (Tiến hóa):
Hiểu về quá trình tiến hóa giúp giải thích sự hình thành và thay đổi của các loài trong quần xã và hệ sinh thái theo thời gian.
Chương 6 (Chuyển hóa vật chất và năng lượng trong sinh vật):
Kiến thức về quang hợp và hô hấp là cơ sở để hiểu về dòng năng lượng và chu trình vật chất trong hệ sinh thái.
* Các chương về môi trường và tài nguyên thiên nhiên (nếu có):
Liên quan đến việc bảo vệ môi trường và quản lý tài nguyên, mở rộng kiến thức về các vấn đề môi trường toàn cầu.
Chương 7. Quần xã sinh vật và hệ sinh thái - Môn Sinh học Lớp 12
Các bài giải khác có thể bạn quan tâm
-
Chương 1. Di truyền phân tử và di truyền nhiễm sắc thể
- Bài 1. Gene và cơ chế truyền thông tin di truyền trang 4, 5, 6 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 2. Thực hành: Tách chiết DNA trang 16, 17 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 3. Điều hòa biểu hiện gene trang 18, 19, 20 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 4. Hệ gene, đột biến gene và công nghệ gene trang 22, 23, 24 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 5. Nhiễm sắc thể và đột biến nhiễm sắc thể trang 28, 29, 30 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 6. Thực hành: Quan sát đột biến nhiễm sắc thể; Tìm hiểu tác hại gây đột biến của một số chất độc trang 33 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 7. Di truyền học Mendel và mở rộng học thuyết Mendel trang 34, 35, 36 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 8. Các quy luật di truyền của Morgan và di truyền giới tính trang 41, 42, 43 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 9. Di truyền gene ngoài nhân trang 48, 49, 50 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
- Ôn tập chương 1 trang 53, 54, 55 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
-
Chương 2. Tương tác giữa kiểu gene với môi trường và thành tựu chọn giống
- Bài 10. Mối quan hệ giữa kiểu gene - kiểu hình - môi trường trang 58, 59, 60 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 11. Thực hành: Thí nghiệm về thường biến ở cây trồng trang 63, 64 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 12. Thành tựu chọn, tạo giống bằng phương pháp lai hữu tính trang 65, 66, 67 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
- Ôn tập chương 2 trang 67, 68 SBT Sinh học 12 Chân trời sáng tạo
- Chương 3. Di truyền quần thể và di truyền học người
-
Chương 4. Bằng chứng và cơ chế tiến hóa
- Bài 15. Các bằng chứng tiến hóa trang 84, 85, 86 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 16. Quan niệm của Darwin về chọn lọc tự nhiên và hình thành loài trang 89, 90, 91 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 17. Thuyết tiến hóa tổng hợp hiện đại trang 92, 93, 94 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Ôn tập chương 4 trang 101, 102 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Chương 5. Sự phát sinh và phát triển của sự sống trên Trái Đất
-
Chương 6. Môi trường và quần thể sinh vật
- Bài 20. Môi trường và các nhân tố sinh thái trang 112, 113, 114 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 21. Quần thể sinh vật trang 117, 118, 119 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 22. Thực hành: Xác định một số đặc trưng cơ bản của quần thể sinh vật trang 124, 125, 126 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Bài 23. Quần xã sinh vật trang 128, 129, 130 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Ôn tập chương 6 trang 127 SBT Sinh 12 Chân trời sáng tạo
- Chương 8. Sinh thái học phục hồi, bảo tồn và phát triển bền vững
Chương khác mới cập nhật
Chương 1. Di truyền phân tử
Chương 2. Di truyền nhiễm sắc thể
Chương 5. Bằng chứng và các học thuyết tiến hóa
Chương 7. Sinh thái học quần xã
Chương 8. Sinh thái học phục hồi, bảo tồn và phát triển bền vững
Lời giải và bài tập Lớp 12 đang được quan tâm
