Chương VII. Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật - Vở thực hành Khoa học tự nhiên Lớp 7
Tổng quan Chương VII: Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật (Khoa học tự nhiên 7 - Kết nối tri thức)
Chương VII "Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật" trong sách Khoa học tự nhiên lớp 7 (Kết nối tri thức) là một chương quan trọng, cung cấp nền tảng kiến thức về các quá trình sống cơ bản diễn ra trong cơ thể sinh vật. Chương này tập trung vào việc giải thích cách sinh vật lấy các chất dinh dưỡng từ môi trường, chuyển hóa chúng thành năng lượng và các chất cần thiết để duy trì sự sống, đồng thời thải các chất thải ra ngoài. Mục tiêu chính của chương là giúp học sinh hiểu rõ bản chất của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng, từ đó thấy được sự thống nhất giữa các loài sinh vật và vai trò quan trọng của các quá trình này đối với sự sống.
2. Các bài học chínhChương VII thường bao gồm các bài học chính sau:
* Bài 1: Khái niệm trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng:
Bài học này giới thiệu các khái niệm cơ bản như trao đổi chất, chuyển hóa năng lượng, đồng hóa, dị hóa. Học sinh sẽ hiểu được trao đổi chất là tập hợp các biến đổi hóa học xảy ra liên tục trong cơ thể sinh vật, còn chuyển hóa năng lượng là quá trình biến đổi năng lượng từ dạng này sang dạng khác.
* Bài 2: Trao đổi chất ở tế bào:
Bài học này đi sâu vào các quá trình trao đổi chất diễn ra ở cấp độ tế bào, bao gồm vận chuyển các chất qua màng tế bào (như khuếch tán, thẩm thấu, vận chuyển chủ động), vai trò của các bào quan trong quá trình này.
* Bài 3: Trao đổi chất ở thực vật:
Bài học này tập trung vào quá trình quang hợp, hô hấp ở thực vật. Học sinh sẽ tìm hiểu về vai trò của diệp lục, ánh sáng, nước và khí carbon dioxide trong quá trình quang hợp, cũng như quá trình hô hấp giúp thực vật giải phóng năng lượng.
* Bài 4: Trao đổi chất ở động vật:
Bài học này trình bày về hệ tiêu hóa, hô hấp, tuần hoàn và bài tiết ở động vật. Học sinh sẽ tìm hiểu về cấu tạo và chức năng của các cơ quan trong các hệ này, cũng như vai trò của chúng trong việc cung cấp chất dinh dưỡng, oxy và thải chất thải.
* Bài 5: Chuyển hóa năng lượng:
Bài học này đi sâu vào quá trình chuyển hóa năng lượng trong tế bào, đặc biệt là vai trò của ATP (adenosine triphosphate) như một "đồng tiền năng lượng" của tế bào. Học sinh sẽ tìm hiểu về cách năng lượng được giải phóng từ các chất dinh dưỡng và được sử dụng để thực hiện các hoạt động sống.
Khi học chương này, học sinh sẽ phát triển các kỹ năng sau:
* Quan sát và mô tả:
Quan sát các hình ảnh, sơ đồ về quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng, từ đó mô tả được các giai đoạn và thành phần tham gia.
* Phân tích và so sánh:
Phân tích các quá trình trao đổi chất ở thực vật và động vật, so sánh sự khác biệt và tương đồng giữa chúng.
* Giải thích và vận dụng:
Giải thích được vai trò của trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng đối với sự sống, vận dụng kiến thức để giải thích các hiện tượng trong thực tế.
* Thực hành:
Thực hiện các thí nghiệm đơn giản để chứng minh quá trình quang hợp, hô hấp ở thực vật.
* Tư duy phản biện:
Đặt câu hỏi và tìm kiếm câu trả lời về các vấn đề liên quan đến trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng.
Học sinh có thể gặp một số khó khăn khi học chương này:
* Khái niệm trừu tượng:
Các khái niệm như trao đổi chất, chuyển hóa năng lượng, đồng hóa, dị hóa có thể khó hình dung và hiểu rõ.
* Quá trình phức tạp:
Các quá trình trao đổi chất diễn ra ở nhiều cấp độ (tế bào, cơ thể) và bao gồm nhiều giai đoạn, khiến học sinh khó nắm bắt toàn bộ.
* Thuật ngữ khoa học:
Chương này sử dụng nhiều thuật ngữ khoa học mới, đòi hỏi học sinh phải ghi nhớ và hiểu rõ ý nghĩa.
* Mối liên hệ giữa các hệ cơ quan:
Học sinh có thể gặp khó khăn trong việc hiểu rõ mối liên hệ giữa các hệ cơ quan (tiêu hóa, hô hấp, tuần hoàn, bài tiết) trong quá trình trao đổi chất ở động vật.
Để học tập hiệu quả chương này, học sinh nên:
* Đọc kỹ sách giáo khoa:
Đọc kỹ các bài học, chú ý các hình ảnh, sơ đồ và ví dụ minh họa.
* Ghi chép và tóm tắt:
Ghi chép các ý chính, tóm tắt các quá trình trao đổi chất bằng sơ đồ hoặc bảng biểu.
* Đặt câu hỏi và thảo luận:
Đặt câu hỏi về những điều chưa hiểu, thảo luận với bạn bè và thầy cô để làm rõ kiến thức.
* Liên hệ thực tế:
Tìm các ví dụ về trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trong cuộc sống hàng ngày để hiểu rõ hơn về bản chất của các quá trình này.
* Sử dụng các nguồn tài liệu tham khảo:
Tìm đọc thêm các sách, báo, trang web khoa học để mở rộng kiến thức.
* Làm bài tập và ôn tập:
Làm các bài tập trong sách giáo khoa và các bài tập bổ trợ để củng cố kiến thức. Ôn tập thường xuyên để ghi nhớ kiến thức lâu hơn.
Chương VII có mối liên hệ chặt chẽ với các chương khác trong chương trình Khoa học tự nhiên 7 và các môn học khác:
* Chương về tế bào:
Kiến thức về cấu trúc và chức năng của tế bào (các bào quan) là nền tảng để hiểu rõ quá trình trao đổi chất ở cấp độ tế bào.
* Chương về thực vật và động vật:
Kiến thức về cấu tạo và chức năng của các cơ quan trong cơ thể thực vật và động vật giúp hiểu rõ quá trình trao đổi chất ở cấp độ cơ thể.
* Môn Sinh học:
Chương này là cơ sở để học các kiến thức sâu hơn về trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trong chương trình Sinh học ở các lớp trên.
* Môn Hóa học:
Kiến thức về các phản ứng hóa học là cần thiết để hiểu rõ bản chất của các quá trình trao đổi chất.
* Môn Vật lý:
Kiến thức về năng lượng và các dạng năng lượng giúp hiểu rõ quá trình chuyển hóa năng lượng trong sinh vật.
Trao đổi chất, Chuyển hóa năng lượng, Đồng hóa, Dị hóa, Tế bào, Màng tế bào, Khuếch tán, Thẩm thấu, Vận chuyển chủ động, Quang hợp, Hô hấp, Diệp lục, Ánh sáng, Nước, Carbon dioxide, Tiêu hóa, Hô hấp (động vật), Tuần hoàn, Bài tiết, ATP, Năng lượng, Dinh dưỡng, Chất thải, Hệ tiêu hóa, Hệ hô hấp, Hệ tuần hoàn, Hệ bài tiết, Thực vật, Động vật, Enzyme, Chất dinh dưỡng, Oxygen, Glucose, Protein, Lipid, Vitamin, Muối khoáng, Tiêu hóa thức ăn, Hô hấp tế bào, Quang hợp ở lá, Tiêu hóa ở dạ dày.
Chương VII. Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật - Môn Khoa học tự nhiên Lớp 7
Các bài giải khác có thể bạn quan tâm
- Chương I. Nguyên tử. Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học
- Chương II. Phân tử. Liên kết hóa học
-
Chương III. Tốc độ
- Trắc nghiệm Bài 10. Đồ thị quãng đường - thời gian - Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 11. Thảo luận về ảnh hưởng của tốc độ trong an toàn giao thông - Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 8. Tốc độ chuyển động - Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 9. Đo tốc độ - Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức
- Chương IV. Âm thanh
- Chương IX. Sinh trưởng và phát triển ở sinh vật
- Chương V. Ánh sáng
- Chương VI. Từ
- Chương VIII. Cảm ứng ở sinh vật
-
Chương X. Sinh sản ở sinh vật
- Trắc nghiệm Bài 39. Sinh sản vô tính ở sinh vật - Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 40. Sinh sản hữu tính ở sinh vật - Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 41. Một số yếu tố ảnh hưởng và điều hòa, điều khiển sinh sản ở sinh vật - Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 42. Cơ thể sinh vật là một thể thống nhất - Khoa học tự nhiên 7 Kết nối tri thức