SBT Giáo dục kinh tế và pháp luật Lớp 10 Kết nối tri thức

Cùng chuyên mục

Mục lục quan tâm

Chủ đề 3. Ngân sách nhà nước - SGK Giáo dục kinh tế và pháp luật Lớp 10 kết nối tri thức

Tổng quan về Chương: Ngân sách Nhà nước 1. Giới thiệu chương:

Chương này tập trung vào khái niệm, cơ chế hoạt động, và vai trò của ngân sách nhà nước trong nền kinh tế. Mục tiêu chính là giúp học sinh hiểu rõ ngân sách nhà nước là gì, các nguồn thu, các khoản chi, cơ chế lập ngân sách, cũng như tác động của ngân sách nhà nước đến sự phát triển kinh tế - xã hội. Học sinh sẽ được trang bị kiến thức nền tảng về quản lý tài chính công, từ đó hình thành nhận thức đúng đắn về vai trò của nhà nước trong việc điều tiết kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội.

2. Các bài học chính:

Chương này thường bao gồm các bài học sau, nhưng có thể thay đổi tùy vào chương trình học cụ thể:

Bài 1: Khái niệm và vai trò của ngân sách nhà nước: Giới thiệu khái niệm ngân sách nhà nước, phân biệt ngân sách nhà nước với các loại ngân sách khác, phân tích vai trò của ngân sách nhà nước trong nền kinh tế, xã hội. Bài 2: Nguồn thu ngân sách nhà nước: Phân tích các nguồn thu chính của ngân sách nhà nước, bao gồm thuế, phí, lệ phí, doanh thu từ tài sản nhà nước, v.v. Đánh giá tính hiệu quả và công bằng của các nguồn thu đó. Bài 3: Khoản chi ngân sách nhà nước: Phân tích các khoản chi ngân sách nhà nước, bao gồm chi thường xuyên và chi đầu tư phát triển, chi cho các lĩnh vực như quốc phòng, giáo dục, y tế, an sinh xã hội. Phân tích ảnh hưởng của các khoản chi đến sự phát triển kinh tế - xã hội. Bài 4: Cơ chế lập ngân sách nhà nước: Giải thích quy trình lập ngân sách, từ việc dự toán đến việc phê duyệt và thực hiện ngân sách. Phát triển tư duy về trách nhiệm trong quản lý ngân sách. Bài 5: Vai trò của ngân sách nhà nước trong điều tiết kinh tế: Phân tích cách ngân sách nhà nước sử dụng chính sách tài khóa để tác động đến kinh tế vĩ mô, như kích thích tăng trưởng, kiểm soát lạm phát. Đánh giá những ảnh hưởng tích cực và tiêu cực của chính sách tài khóa. Bài 6: Ngân sách nhà nước và an sinh xã hội: Phân tích vai trò của ngân sách nhà nước trong việc đảm bảo an sinh xã hội, như y tế, giáo dục, phúc lợi xã hội. Phát triển nhận thức về trách nhiệm xã hội của nhà nước. 3. Kỹ năng phát triển: Kỹ năng phân tích: Phân tích các nguồn thu, khoản chi, và tác động của ngân sách nhà nước. Kỹ năng tổng hợp: Tổng hợp thông tin từ các nguồn khác nhau để hiểu rõ hơn về ngân sách nhà nước. Kỹ năng đánh giá: Đánh giá tính hiệu quả và công bằng của các chính sách tài khóa. Kỹ năng tư duy phản biện: Phê bình và đặt câu hỏi về các chính sách ngân sách. Kỹ năng ứng dụng: Áp dụng kiến thức về ngân sách nhà nước vào thực tiễn. 4. Khó khăn thường gặp:

Khái niệm trừu tượng: Khái niệm ngân sách nhà nước khá trừu tượng, cần sự vận dụng nhiều kiến thức nền tảng.
Số liệu phức tạp: Số liệu về ngân sách nhà nước thường phức tạp, đòi hỏi sự tập trung cao độ.
Hiểu biết hạn chế về kinh tế vĩ mô: Để hiểu rõ tác động của ngân sách nhà nước, cần có kiến thức cơ bản về kinh tế vĩ mô.
Thiếu sự liên kết thực tế: Việc thiếu ví dụ thực tế và phân tích các trường hợp cụ thể có thể khiến học sinh khó hiểu hơn.

5. Phương pháp tiếp cận:

Kết hợp lý thuyết với thực tế: Sử dụng các ví dụ thực tế, phân tích các trường hợp cụ thể để làm rõ khái niệm.
Sử dụng đồ thị và biểu đồ: Sử dụng đồ thị, biểu đồ để minh họa các số liệu phức tạp.
Thảo luận nhóm: Tạo không gian cho học sinh thảo luận, chia sẻ ý kiến, cùng nhau tìm ra giải pháp.
Phân tích bài tập thực tế: Phân tích các vấn đề thực tế về ngân sách nhà nước.
Đọc tài liệu tham khảo: Đọc các bài báo, nghiên cứu về ngân sách nhà nước để mở rộng kiến thức.

6. Liên kết kiến thức:

Chương này có sự liên kết chặt chẽ với các chương khác trong chương trình học, ví dụ như:

Kinh tế vĩ mô: Ngân sách nhà nước là một phần quan trọng của chính sách tài khóa, có tác động trực tiếp đến kinh tế vĩ mô. Quản lý tài chính: Chương này cung cấp nền tảng kiến thức về quản lý tài chính công cho các chương học sau. Chính sách công: Chương này liên quan đến việc thiết kế và thực hiện các chính sách công. Lịch sử phát triển: Hiểu về lịch sử phát triển ngân sách nhà nước giúp hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động hiện tại.

Tóm lại, chương Ngân sách nhà nước là một chương quan trọng trong việc cung cấp kiến thức cơ bản về quản lý tài chính công. Việc tiếp cận bài học một cách tích cực, kết hợp lý thuyết với thực tế, và phát huy khả năng tư duy phản biện của học sinh sẽ giúp họ hiểu sâu sắc hơn về vai trò của ngân sách nhà nước trong sự phát triển kinh tế - xã hội.