Chương 4. Chiến tranh bảo vệ tổ quốc và chiến tranh giải phóng dân tộc trong lịch sử Việt Nam (trước Cách mạng tháng Tám năm 1945) - SGK Lịch sử Lớp 11 Cánh diều

1. Giới thiệu chương:

Chương 4 của sách giáo khoa Lịch sử lớp 11 (Chân trời sáng tạo) tập trung nghiên cứu các cuộc chiến tranh bảo vệ tổ quốc và chiến tranh giải phóng dân tộc của Việt Nam từ thời Bắc thuộc đến trước Cách mạng tháng Tám năm 1945. Chương trình nhằm giúp học sinh hiểu rõ hơn về quá trình đấu tranh giành độc lập, tự chủ của dân tộc, từ những cuộc khởi nghĩa nhỏ lẻ đến những phong trào đấu tranh quy mô lớn, nhận thức được ý nghĩa lịch sử to lớn của các cuộc chiến tranh này đối với sự tồn vong của dân tộc và quá trình hình thành, phát triển của quốc gia Việt Nam. Mục tiêu chính là trang bị cho học sinh kiến thức cơ bản về lịch sử đấu tranh chống ngoại xâm, rèn luyện kỹ năng phân tích, đánh giá sự kiện lịch sử và rút ra bài học kinh nghiệm cho hiện tại.

2. Các bài học chính:

Chương này thường bao gồm các bài học chính sau (có thể có sự khác biệt nhỏ tùy theo phiên bản sách):

Kháng chiến chống quân xâm lược phương Bắc (từ thế kỷ I đến thế kỷ X): Bài học này phân tích các cuộc khởi nghĩa lớn nhỏ, đặc điểm của các cuộc kháng chiến, vai trò của các nhân vật lịch sử tiêu biểu và những bài học kinh nghiệm rút ra được. Nó nhấn mạnh vào tính chất lâu dài, gian khổ và sự kiên cường của nhân dân ta trong cuộc đấu tranh giành độc lập.

Các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược phương Bắc (thế kỷ XI u2013 XIV): Bài học này sẽ tập trung vào những cuộc kháng chiến tiêu biểu trong giai đoạn này, như các cuộc kháng chiến chống quân Tống, Nguyên Mông. Học sinh sẽ được làm rõ hơn về chiến lược, chiến thuật quân sự, vai trò của các danh tướng và ý nghĩa lịch sử của những chiến thắng vang dội.

Kháng chiến chống quân Minh (thế kỷ XV): Bài học sẽ tập trung vào cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi lãnh đạo, từ những bước đầu gian khó đến chiến thắng vẻ vang trên sông Như Nguyệt và sự thành lập nhà Lê sơ. Học sinh sẽ được hiểu rõ hơn về nghệ thuật quân sự độc đáo, tinh thần đoàn kết dân tộc và ý nghĩa lịch sử to lớn của chiến thắng này.

Cuộc kháng chiến chống quân Xiêm, Thanh (thế kỷ XVIII): Bài học này sẽ trình bày về các cuộc chiến tranh chống quân Xiêm và quân Thanh trong thế kỷ XVIII, nhấn mạnh vào tinh thần yêu nước, ý chí quật cường và những chiến công hiển hách của quân dân ta.

Phong trào nông dân cuối thế kỷ XVIII u2013 đầu thế kỷ XIX: Bài học này sẽ đề cập đến bối cảnh xã hội, nguyên nhân bùng nổ và diễn biến của các cuộc khởi nghĩa nông dân lớn trong giai đoạn này, nhằm làm rõ bức tranh lịch sử phức tạp của thời kỳ này. 3. Kỹ năng phát triển:

Thông qua việc học chương này, học sinh sẽ phát triển được các kỹ năng sau:

Phân tích, tổng hợp thông tin lịch sử: Khả năng phân tích các sự kiện lịch sử, rút ra nguyên nhân, kết quả và ý nghĩa của các cuộc chiến tranh.
Đánh giá vai trò của các nhân vật lịch sử: Nhận biết và đánh giá vai trò, đóng góp của các nhân vật lịch sử tiêu biểu trong các cuộc chiến tranh.
So sánh, đối chiếu các sự kiện lịch sử: So sánh, đối chiếu các chiến lược, chiến thuật quân sự trong các cuộc chiến tranh khác nhau.
Rút ra bài học kinh nghiệm: Trên cơ sở phân tích các sự kiện, rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu về bảo vệ tổ quốc, xây dựng và phát triển đất nước.
Thuyết trình, tranh luận: Trình bày kiến thức đã học, tham gia tranh luận về các vấn đề lịch sử.

4. Khó khăn thường gặp:

Học sinh có thể gặp một số khó khăn sau:

Khó nhớ các mốc thời gian và tên nhân vật lịch sử: Số lượng sự kiện, nhân vật lịch sử trong chương khá nhiều, gây khó khăn cho việc ghi nhớ. Khó hiểu các chiến lược, chiến thuật quân sự phức tạp: Một số chiến lược, chiến thuật quân sự có thể phức tạp và khó hiểu đối với học sinh. Khó phân biệt các sự kiện lịch sử khác nhau: Một số sự kiện lịch sử có thể dễ bị nhầm lẫn nếu không được phân tích kỹ lưỡng. Khó tổng hợp và liên hệ các sự kiện lịch sử: Khó khăn trong việc tổng hợp kiến thức và liên hệ các sự kiện lịch sử với nhau để hình thành một bức tranh toàn cảnh. 5. Phương pháp tiếp cận:

Để học tập hiệu quả chương này, học sinh nên:

Lập kế hoạch học tập: Phân bổ thời gian hợp lý cho từng bài học, tránh học dồn. Sử dụng nhiều nguồn tài liệu: Không chỉ dựa vào sách giáo khoa, mà nên tham khảo thêm các tài liệu khác như sách tham khảo, internet (nguồn uy tín). Tạo sơ đồ tư duy: Tạo sơ đồ tư duy để hệ thống hóa kiến thức, giúp ghi nhớ dễ dàng hơn. Thảo luận nhóm: Thảo luận nhóm để chia sẻ kiến thức, giải đáp thắc mắc và củng cố kiến thức. Thực hành làm bài tập: Làm nhiều bài tập để rèn luyện kỹ năng phân tích, tổng hợp và vận dụng kiến thức. 6. Liên kết kiến thức:

Chương 4 có mối liên hệ chặt chẽ với các chương khác trong sách giáo khoa Lịch sử lớp 11 và cả các lớp trước đó:

Các chương trước: Kiến thức về lịch sử các thời kỳ trước đó sẽ giúp học sinh hiểu rõ hơn bối cảnh lịch sử của các cuộc chiến tranh trong chương này.
* Các chương sau: Chương này là nền tảng để học sinh hiểu rõ hơn về quá trình hình thành và phát triển của quốc gia Việt Nam, đặc biệt là quá trình đấu tranh giành độc lập dân tộc trong những giai đoạn sau này.

Từ khóa: Chiến tranh bảo vệ tổ quốc, chiến tranh giải phóng dân tộc, Kháng chiến chống quân xâm lược, Lê Lợi, Trần Hưng Đạo, Lý Thường Kiệt, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, cuộc kháng chiến chống quân Minh, cuộc kháng chiến chống quân Nguyên Mông, phong trào nông dân, thời Bắc thuộc.

Các bài giải khác có thể bạn quan tâm

Chương khác mới cập nhật

Lời giải và bài tập Lớp 11 đang được quan tâm

Đề thi HSG Toán 11 năm 2024 – 2025 trường THPT Anh Sơn 3 – Nghệ An Đề thi học sinh giỏi Toán 11 năm 2024 – 2025 trường THPT Thị xã Quảng Trị Đề thi Olympic 30 tháng 04 năm 2025 Toán 11 trường chuyên Lê Hồng Phong – TP HCM Đề thi Olympic Toán 11 năm 2024 – 2025 sở GD&ĐT TP Hồ Chí Minh Đề thi chọn học sinh giỏi tỉnh môn Toán 11 năm học 2016 – 2017 sở GD và ĐT Hà Tĩnh Đề thi chọn học sinh giỏi Toán 11 năm học 2016 – 2017 sở GD và ĐT Vĩnh Phúc Đề kiểm tra chất lượng đội tuyển HSG Toán 11 năm học 2016 – 2017 trường Lê Lợi – Thanh Hóa lần 1 Đề thi KSCL học sinh giỏi Toán 11 năm học 2016 – 2017 cụm thi THPT Yên Thành – Nghệ An Đề thi học sinh giỏi Toán 11 cấp tỉnh năm 2016 – 2017 sở GD&ĐT Lai Châu Đề thi học sinh giỏi cấp tỉnh Toán 11 năm 2014 – 2015 sở GD&ĐT Hà Tĩnh Đề thi học sinh giỏi Toán 11 năm 2012 – 2013 trường THPT Thuận An – TT Huế Luyện tập Từ vựng Unit 1 lớp 11 Global success là tài liệu vô cùng hữu ích Bài 2. Cung, cầu trong kinh tế thị trường - SBT Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 Cánh diều Bài 3. Thị trường lao động - SBT Giáo dục Kinh tế và Pháp luật 11 Cánh diều Bài 14. An toàn lao động và bảo vệ môi trường trong sản xuất cơ khí trang 68, 69, 70, 71 Bài 27. Sử dụng và bảo dưỡng ô tô trang 124, 125, 126, 127, 128 SGK Công nghệ 11 Cánh diều Bài 14. SQL - Ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc SGK Tin học 11 Định hướng tin học ứng dụng Kết nối tri thức Bài 13. Cơ sở dữ liệu quan hệ SGK Tin học 11 Định hướng tin học ứng dụng Kết nối tri thức Bài 12. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu và hệ cơ sở dữ liệu SGK Tin học 11 Định hướng tin học ứng dụng Kết nối tri thức Bài 10. Lưu trữ dữ liệu và khai thác thông tin phục vụ quản lí SGK Tin học 11 Định hướng tin học ứng dụng Kết nối tri thức Bài 9. Giao tiếp an toàn trên Internet SGK Tin học 11 Định hướng tin học ứng dụng Kết nối tri thức Bài 20. Thực hành tạo lập các bảng có khóa ngoài trang 95 SGK Tin học 11 Định hướng tin học ứng dụng Kết nối tri thức Bài 2. Khám thế thế giới qua thiết bị số thông minh trang 6 SBT Tin học 11 Cánh diều Bài 15. Bảo mật và an toàn hệ cơ sở dữ liệu trang 37 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 14. SQL - Ngôn ngữ truy vấn có cấu trúc trang 36 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 13. Cơ sở dữ liệu quan hệ trang 33 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 12. Hệ quản trị cơ sở dữ liệu và hệ cơ sở dữ liệu trang 30 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 11. Cơ sở dữ liệu trang 27 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 10. Lưu trữ dữ liệu và khai thác thông tin phục vụ quản lí trang 25 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 9. Giao tiếp an toàn trên internet trang 23 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 8. Thực hành nâng cao sử dụng thư điện tử và mạng xã hội trang 21 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 7. Thực hành tìm kiếm thông tin trên Internet trang 18 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 6. Lưu trữ và chia sẻ tệp tin trên internet trang 14 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 5. Kết nối máy tính với các thiết bị số trang 14 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 4. Bên trong máy tính trang 11 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 3. Phần mềm nguồn mở và phần mềm chạy trên Internet trang 10 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 2. Thực hành sử dụng hệ điều hành trang 7 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 1. Hệ điều hành trang 5 SBT Tin học 11 Kết nối tri thức với cuộc sống Bài 3. Thực hành một số tính năng nâng cao của mạng xã hội trang 15 SBT Tin học 11 Cánh diều Bài 2. Thực hành một số tính năng hữu ích của máy tìm kiếm trang 14 SBT Tin học 11 Cánh diều

Tài liệu tin học

Tài liệu Lớp 1

Tài liệu Lớp 2

Tài liệu Lớp 3

Tài liệu Lớp 4

Tài liệu Lớp 5

Trò chơi Powerpoint

Sáng kiến kinh nghiệm