Chương 2. Cảm ứng ở sinh vật - SGK Sinh Lớp 11 Chân trời sáng tạo
Chương 2 "Cảm ứng ở sinh vật" trong sách giáo khoa Sinh học lớp 11 (Kết nối tri thức) tập trung vào việc tìm hiểu về khả năng phản ứng của sinh vật trước các kích thích từ môi trường bên trong và bên ngoài. Chương này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh hiểu rõ hơn về sự thống nhất giữa cấu trúc và chức năng, cũng như cơ chế điều hòa và duy trì sự sống ở cấp độ cơ thể.
Mục tiêu chính của chương: Xác định và phân tích được khái niệm cảm ứng ở sinh vật. Giải thích được vai trò của cảm ứng trong đời sống sinh vật. Mô tả và phân tích được các hình thức cảm ứng ở thực vật và động vật. Hiểu rõ cơ chế cảm ứng ở động vật, tập trung vào hệ thần kinh và hệ nội tiết. Vận dụng kiến thức về cảm ứng để giải thích các hiện tượng sinh học liên quan.Chương này thường bao gồm các bài học chính sau:
1. Khái quát về cảm ứng ở sinh vật:
Bài này giới thiệu khái niệm cảm ứng, các loại kích thích và vai trò của cảm ứng đối với sự tồn tại và phát triển của sinh vật. Học sinh sẽ được tìm hiểu về sự khác biệt trong cách cảm ứng của thực vật và động vật.
2. Cảm ứng ở thực vật:
Bài này tập trung vào các hình thức cảm ứng ở thực vật như ứng động (hướng sáng, hướng trọng lực,...) và hướng động (cảm ứng do thay đổi môi trường), cùng với các ví dụ cụ thể. Học sinh sẽ tìm hiểu về vai trò của hormone thực vật trong các phản ứng này.
3. Cảm ứng ở động vật:
Bài này giới thiệu về hệ thần kinh và hệ nội tiết, hai hệ thống chính chịu trách nhiệm về cảm ứng ở động vật.
Hệ thần kinh:
Tìm hiểu về cấu tạo và chức năng của tế bào thần kinh, cung phản xạ, các bộ phận của hệ thần kinh (trung ương và ngoại biên).
Hệ nội tiết:
Tìm hiểu về các tuyến nội tiết, hormone và cơ chế tác động của hormone lên các tế bào đích.
4. Phối hợp cảm ứng ở động vật:
Bài này tập trung vào sự phối hợp giữa hệ thần kinh và hệ nội tiết trong việc điều hòa các hoạt động sống của cơ thể động vật, bao gồm cả con người.
Trong quá trình học tập chương này, học sinh sẽ phát triển các kỹ năng quan trọng sau:
Kỹ năng quan sát và phân tích:
Quan sát các hiện tượng cảm ứng ở thực vật và động vật, phân tích và giải thích các phản ứng.
Kỹ năng tư duy logic:
Xây dựng và phân tích các mối quan hệ nhân quả, hiểu rõ cơ chế cảm ứng.
Kỹ năng vận dụng kiến thức:
Vận dụng kiến thức về cảm ứng để giải thích các hiện tượng trong thực tế, ví dụ như tại sao cây hướng về phía ánh sáng, tại sao chúng ta có thể phản ứng với các kích thích.
Kỹ năng làm việc nhóm:
Thảo luận, trao đổi và chia sẻ kiến thức với bạn bè trong quá trình học tập.
Kỹ năng trình bày:
Trình bày các kết quả nghiên cứu, giải thích các hiện tượng một cách rõ ràng và mạch lạc.
Học sinh có thể gặp một số khó khăn khi học chương này:
Khó khăn trong việc phân biệt giữa các loại cảm ứng: Ứng động và hướng động ở thực vật, phản xạ có điều kiện và không điều kiện ở động vật. Khó khăn trong việc hiểu cơ chế cảm ứng ở cấp độ tế bào và phân tử: Các quá trình dẫn truyền xung thần kinh, cơ chế tác động của hormone. Khó khăn trong việc liên kết kiến thức với thực tế: Ứng dụng kiến thức về cảm ứng để giải thích các hiện tượng trong cuộc sống hàng ngày. Khó khăn trong việc ghi nhớ và phân biệt các thành phần của hệ thần kinh và hệ nội tiết.Để học tập hiệu quả chương này, học sinh có thể áp dụng các phương pháp sau:
Đọc kỹ và chuẩn bị trước bài học: Đọc trước nội dung bài, tìm hiểu các khái niệm mới và chuẩn bị các câu hỏi để thảo luận trong lớp. Tham gia tích cực vào các hoạt động trên lớp: Tích cực đặt câu hỏi, tham gia thảo luận, thực hiện các thí nghiệm và bài tập thực hành. Sử dụng sơ đồ tư duy và bảng biểu: Tóm tắt kiến thức bằng sơ đồ tư duy và bảng biểu để dễ dàng ghi nhớ và hệ thống hóa kiến thức. Tìm kiếm ví dụ thực tế: Liên hệ kiến thức với các ví dụ thực tế trong cuộc sống để hiểu rõ hơn về vai trò của cảm ứng. Làm bài tập và bài kiểm tra thường xuyên: Thực hành làm bài tập và bài kiểm tra để củng cố kiến thức và rèn luyện kỹ năng. Sử dụng các công cụ hỗ trợ: Sử dụng các video, hình ảnh, mô hình để trực quan hóa các khái niệm và quá trình.Chương 2 "Cảm ứng ở sinh vật" có mối liên hệ chặt chẽ với các chương khác trong chương trình Sinh học lớp 11 và các lớp học trước:
Chương 1 (Chuyển hóa vật chất và năng lượng): Cảm ứng liên quan đến việc điều hòa các quá trình chuyển hóa trong cơ thể. Chương 3 (Sinh sản): Cảm ứng ảnh hưởng đến quá trình sinh sản ở sinh vật. Lớp 10 (Sinh học tế bào): Kiến thức về tế bào thần kinh, tế bào nội tiết và các quá trình sinh lý ở cấp độ tế bào là nền tảng để hiểu về cảm ứng. Lớp 9 (Sinh học cơ thể người): Kiến thức về hệ thần kinh và hệ nội tiết ở người là cơ sở để hiểu về cảm ứng ở động vật. Chương 2. Cảm ứng ở sinh vật , một chương quan trọng trong chương trình Sinh học lớp 11, cung cấp kiến thức nền tảng để học sinh hiểu về cách thức sinh vật tương tác với môi trường. Việc nắm vững kiến thức về cảm ứng là cơ sở để học sinh tiếp tục khám phá các vấn đề sinh học phức tạp hơn trong các chương tiếp theo và các môn học liên quan. Cảm ứng, phản xạ, hệ thần kinh, hệ nội tiết, hormone là những từ khóa quan trọng cần ghi nhớ trong quá trình học tập chương này.Chương 2. Cảm ứng ở sinh vật - Môn Sinh học Lớp 11
Các bài giải khác có thể bạn quan tâm
-
Chương 1. Trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng ở sinh vật
- Trắc nghiệm Bài 1. Khái quát về trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng - Sinh 11 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 10. Tuần hoàn ở động vật - Sinh 11 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 12. Miễn dịch ở người và động vật - Sinh 11 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 13. Bài tiết và cân bằng nội môi - Sinh 11 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 2. Trao đổi nước và khoáng ở thực vật - Sinh 11 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 4. Quang hợp ở thực vật - Sinh 11 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 6. Hô hấp ở thực vật - Sinh 11 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 8. Dinh dưỡng và tiêu hóa ở động vật - Sinh 11 Kết nối tri thức
- Trắc nghiệm Bài 9. Hô hấp ở động vật - Sinh 11 Kết nối tri thức
- Chương 3. Sinh trưởng và phát triển ở sinh vật
- Chương 4. Sinh sản ở sinh vật
- Chương 5. Mối quan hệ giữa các quá trình sinh lý trong cơ thể sinh vật và một số ngành nghề liên quan đến sinh học cơ thể