[Văn mẫu Lớp 7 Cánh Diều] Em hãy phân tích nghệ thuật nhân hóa trong bài Cây tre Việt Nam của nhà văn Thép Mới
Hướng dẫn học bài: Em hãy phân tích nghệ thuật nhân hóa trong bài Cây tre Việt Nam của nhà văn Thép Mới - Môn Ngữ văn Lớp 7 Lớp 7. Đây là sách giáo khoa nằm trong bộ sách 'Văn mẫu Lớp 7 Cánh Diều Lớp 7' được biên soạn theo chương trình đổi mới của Bộ giáo dục. Hi vọng, với cách hướng dẫn cụ thể và giải chi tiết các bé sẽ nắm bài học tốt hơn.
Bài mẫu 1
Cảm nhận đầu tiên của em khi đến với tùy bút Cây tre Việt Nam của nhà văn Thép Mới là sự gần gũi, thân thuộc giữa tre với người. Để đưa được cảm giác ấy đến với người đọc, tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật nhân hóa. Còn gì đẹp hơn hình ảnh nhân hóa mà Thép Mới đã sử dụng trong câu dẫn của bài văn: cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam, bạn thân của nhân dân Việt Nam. Điệp từ “bạn thân” được lặp lại hay lần đưa “cây tre” lên ngang tầm con người, hơn thế nữa còn có mối quan hệ bạn bè thân thiết keo sơn với con người. Ở đâu có con người là ở đấy có tre, đâu đâu cũng có nứa tre làm bạn.
Đọc đến đây ta bỗng hiểu ra cái ý vị sâu sắc: Cây tre chính là con người Việt Na, là tượng trưng cho dân tộc Việt Nam. Có thể nói rằng hiếm có loại cây nào trên đất nước ta lại tụ hội được nhiều phẩm chất cao quý như cây tre. Và cũng không nhiều dân tộc trên thế giới tập trung những khí phách phong phú độc đáo như dân tộc chúng ta!
Phải chăng đó là nhân cách cứng cỏi của dân tộc Việt Nam? Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, tre đã kề vai sát cánh với con người để bảo vệ quê hương, đất nước. Tre kháng chiến, tre lại là đồng chí chiến đấu của ta… Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù… Tre giữ làng giữ nước giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo vệ con người. Chính trong hoàn cảnh chiến đấu, tre bộc lộ nhiều phẩm chất cao quý: thẳng thắn, bất khuất vì ta mà đánh giặc. Đó chính là phẩm chất của dân tộc Việt Nam. Cái hay ở chỗ là Thép Mới chỉ nói đến tre thôi mà người đọc vẫn cảm nhận được đó là con người!
Không phải chỉ trong chiến đấu tre mới bộc lộ những phẩm chất tốt đẹp mà trong cuộc sống lao động đời thường tre cũng bộc lộ những phẩm chất tốt đẹp, ăn sâu vào máu thịt của dân tộc. Thông qua nghệ thuật nhân hóa rất tinh tế của nhà văn. Tre ăn ở với người đời đời kiếp kiếp, suốt một cuộc đời tre gắn bó với con người sống chết có nhau, chung thủy.
Bởi vậy tre đã được đất nước tôn vinh ở mức độ cao nhất: Tre anh hùng lao động! Tre anh hùng chiến đấu!
Sau những năm tháng chiến đấu tàn khốc, cây tre đã xả thân vì dân tộc Việt Nam, hoàn thành sứ mệnh thiêng liêng: giờ đây trở về với cuộc sống bình yên, tre lại mang một nét đẹp của dân tọc. Hình ảnh khúc nhạc đồng quê trong tiếng sáo diều bay lưng trời biểu lộ những rung động cảm xúc, những tiếng nói tâm tình của con người. Đó chẳng phải là biểu tượng tinh thần của dân tộc đó sao?
Từ hình ảnh măng non trên phù hiệu ở đội viên thiếu niên, tác giả đưa người đọc tới những suy nghĩ về cây tre trong tương lai của đất nước: khi đi vào công nghiệp hóa thì cây tre là biểu tượng của dân tộc nữa hay không? Tác giả đã gợi mở ra một hướng suy nghĩ đúng đắn: Các giá trị văn hóa và lịch sử của cây tre sẽ vẫn còn sống mãi trong đời sống của người Việt Nam, tre vẫn là người bạn đồng hành thủy chung của dân tộc ta trên con đường phát triển. Bởi vì tất cả những giá trị và phẩm chất của nó, cây tre đã thành “tượng trưng cao quý của dân tộc Việt Nam”.
Xuyên suốt bài tùy bút, tác giả đã tái hiện hình ảnh cây tre, qua cây tre để nói về con người Việt Nam. Có thể khẳng định rằng, sự thành công của văn bản cây tre có sự đóng góp quan trọng của nghệ thuật nhân hóa. Tre cần cù, siêng năng, đoàn kết, dũng cảm, nghĩa tình. Tre Việt Nam chính là biểu tượng của con người Việt Nam, của dân tộc Việt Nam ta.
Bài mẫu 2
Trong bài ký Cây tre Việt Nam, nhà văn Thép Mới đã sử dụng nghệ thuật nhân hóa một cách tinh tế, góp phần làm cho hình ảnh cây tre trở nên sinh động, gần gũi và mang đậm tính biểu tượng. Trước hết, tác giả đã thổi hồn vào cây tre, biến nó thành một người bạn tri kỷ của con người Việt Nam. Những câu văn như “Tre ăn ở với người đời đời kiếp kiếp…”, “Tre với người, sống có nhau, chết có nhau, chung thủy” đã khắc họa sự gắn bó bền chặt giữa tre và con người, khiến cây tre trở thành một nhân vật có tâm hồn, có tình cảm. Không chỉ là một người bạn, tre còn được nhân hóa như một con người mang phẩm chất cao đẹp: “Tre, anh hùng lao động! Tre, anh hùng chiến đấu!” Cách gọi tre bằng những danh hiệu dành cho con người đã làm nổi bật phẩm chất kiên cường, bất khuất của tre cũng như của dân tộc Việt Nam. Ngoài ra, tre còn được miêu tả với những hành động mang dáng dấp con người: “Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín”. Hình ảnh này không chỉ khắc họa vai trò của tre trong cuộc sống mà còn thể hiện tinh thần bảo vệ quê hương, đất nước. Nhờ nghệ thuật nhân hóa, cây tre trong bài ký không còn đơn thuần là một loài cây mà đã trở thành biểu tượng sống động, phản chiếu tâm hồn, khí phách và bản sắc văn hóa của dân tộc Việt Nam.
Bài mẫu 3
Trong bài ký Cây tre Việt Nam, nhà văn Thép Mới đã vận dụng nghệ thuật nhân hóa một cách tinh tế để biến cây tre – một loài cây bình dị, quen thuộc – thành một hình tượng sống động, giàu ý nghĩa biểu trưng. Nhờ đó, tre không chỉ hiện lên như một thực thể vô tri vô giác mà còn mang những phẩm chất, đức tính của con người Việt Nam: cần cù, ngay thẳng, bền bỉ và kiên trung.
Trước hết, cây tre được nhân hóa như một người bạn tri kỷ, gắn bó mật thiết với đời sống con người từ thuở lọt lòng cho đến lúc về già. Câu văn “Tre ăn ở với người đời đời kiếp kiếp… Tre với người, sống có nhau, chết có nhau, chung thủy” gợi lên hình ảnh tre luôn hiện diện trong mọi mặt của cuộc sống, từ chiếc nôi tre êm ái đến mái nhà tranh thân thuộc hay chiếc quan tài tre lúc về già. Cách nhân hóa này không chỉ làm tre trở nên gần gũi mà còn thể hiện sự gắn bó bền chặt giữa con người và thiên nhiên, giữa dân tộc Việt Nam với loài cây giản dị nhưng kiên cường này.
Không chỉ là người bạn tri kỷ, tre còn được nhân hóa như một con người mang phẩm chất anh hùng, kiên trung. Hình ảnh “Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín” cho thấy tre không chỉ là một loài cây mà còn là một chiến sĩ dũng cảm, luôn đồng hành cùng dân tộc trong những cuộc chiến đấu bảo vệ quê hương. Câu văn “Gậy tre, chông tre chống lại sắt thép của quân thù…” đã khắc họa rõ nét tinh thần chiến đấu quật cường của cây tre, cũng chính là biểu tượng cho ý chí kiên cường của nhân dân Việt Nam. Đặc biệt, hai câu văn mang nhịp điệu mạnh mẽ “Tre, anh hùng lao động! Tre, anh hùng chiến đấu!” không chỉ khẳng định vai trò của tre mà còn tôn vinh loài cây này như những người anh hùng thực thụ, luôn đồng hành cùng dân tộc trong cả thời bình lẫn thời chiến.
Bên cạnh đó, nhà văn còn nhân hóa tre như một người lao động cần cù, giản dị nhưng giàu sức sống. Hình ảnh “Vào đâu tre cũng sống, ở đâu tre cũng xanh tốt” cho thấy sức sống mãnh liệt, dẻo dai của tre, cũng giống như con người Việt Nam luôn kiên cường trước mọi thử thách. Câu văn “Dáng tre vươn mộc mạc, màu tre tươi nhã nhặn” lại gợi lên vẻ đẹp giản dị, thanh cao của loài cây này, giống như vẻ đẹp mộc mạc mà chân chất của con người Việt Nam.
Như vậy, thông qua nghệ thuật nhân hóa, nhà văn Thép Mới đã biến cây tre thành một hình tượng mang đậm dấu ấn văn hóa, lịch sử và tâm hồn dân tộc Việt Nam. Tre không chỉ là một loài cây quen thuộc mà còn là biểu tượng của phẩm chất kiên trung, bất khuất, bền bỉ và nghĩa tình của con người Việt Nam qua bao thế hệ.
Giải bài tập những môn khác
Môn Toán học Lớp 7
Môn Ngữ văn Lớp 7
Môn Khoa học tự nhiên Lớp 7
Môn Tiếng Anh Lớp 7
Môn Lịch sử và Địa lí Lớp 7
Lời giải và bài tập Lớp 7 đang được quan tâm
