SBT Văn Lớp 11 Kết nối tri thức

Cùng chuyên mục

Mục lục quan tâm

Bài 6: Nguyễn Du - những điều trông thấy mà đau đớn lòng - Văn mẫu Lớp 11 Chân trời sáng tạo

1. Giới thiệu chương:

Chương "Nguyễn Du - Những điều trông thấy mà đau đớn lòng" trong chương trình Ngữ văn lớp 11 tập trung vào việc khám phá đời sống và sự nghiệp của Nguyễn Du, đặc biệt là những tác phẩm phản ánh sâu sắc hiện thực xã hội đương thời và nỗi đau nhân thế của ông. Mục tiêu chính của chương là giúp học sinh:

Hiểu được bối cảnh lịch sử - xã hội tác động đến cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của Nguyễn Du. Thẩm định giá trị nội dung và nghệ thuật của các tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Du, trong đó trọng tâm là những tác phẩm phản ánh nỗi đau nhân thế. Phân tích các hình ảnh, chi tiết nghệ thuật đặc sắc góp phần thể hiện tư tưởng, tình cảm của tác giả. Rèn luyện kỹ năng đọc hiểu, phân tích tác phẩm văn học, cũng như khả năng cảm thụ nghệ thuật. Hình thành thái độ trân trọng di sản văn học dân tộc và tinh thần nhân văn sâu sắc của Nguyễn Du. 2. Các bài học chính:
Chương này thường bao gồm các bài học sau (có thể có sự thay đổi tùy theo sách giáo khoa cụ thể):

Bài học về tiểu sử và sự nghiệp Nguyễn Du: Giới thiệu cuộc đời, sự nghiệp sáng tác, bối cảnh lịch sử u2013 xã hội tác động đến Nguyễn Du. Đây là nền tảng để hiểu sâu sắc hơn tác phẩm của ông.
Phân tích một số tác phẩm tiêu biểu: Tập trung vào những bài thơ, đoạn trích trong Truyện Kiều thể hiện rõ nét nhất nỗi đau nhân thế, sự trân trọng vẻ đẹp con người và phê phán những bất công xã hội. Ví dụ như những đoạn trích miêu tả cảnh Thúy Kiều bị bán, cảnh Kiều ở lầu Ngưng Bích, hay những câu thơ thể hiện nỗi đau mất nước, thương dânu2026
Phân tích nghệ thuật: Nhấn mạnh vào việc phân tích các biện pháp nghệ thuật mà Nguyễn Du sử dụng như: ngôn ngữ giàu hình ảnh, sử dụng điển tích, ẩn dụ, biểu cảmu2026 để tạo nên sức truyền cảm mạnh mẽ.

3. Kỹ năng phát triển:

Qua chương này, học sinh sẽ được rèn luyện và phát triển các kỹ năng sau:

Kỹ năng đọc hiểu: Đọc hiểu văn bản, nắm bắt nội dung chính, chi tiết quan trọng. Kỹ năng phân tích: Phân tích tác phẩm văn học, nhận biết các biện pháp nghệ thuật, đánh giá giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Kỹ năng tổng hợp: Tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn khác nhau để làm sáng tỏ vấn đề. Kỹ năng trình bày: Trình bày ý kiến, lập luận, tranh luận một cách logic và thuyết phục. Kỹ năng cảm thụ văn học: Cảm nhận vẻ đẹp nghệ thuật, thấu hiểu tư tưởng, tình cảm của tác giả và nhân vật. 4. Khó khăn thường gặp:
Một số khó khăn học sinh có thể gặp phải khi học chương này:

Khó hiểu bối cảnh lịch sử: Việc hiểu rõ bối cảnh lịch sử - xã hội thời Nguyễn Du để hiểu sâu sắc các tác phẩm của ông đòi hỏi sự nỗ lực tìm tòi, nghiên cứu.
Khó khăn trong việc phân tích tác phẩm: Phân tích tác phẩm văn học, nhất là những tác phẩm có chiều sâu tư tưởng và nghệ thuật như của Nguyễn Du đòi hỏi sự nhạy bén và khả năng tư duy sâu sắc.
Khó khăn trong việc diễn đạt: Học sinh có thể gặp khó khăn trong việc diễn đạt chính xác, mạch lạc những cảm nhận, phân tích của mình.
Khó khăn trong việc kết nối kiến thức: Kết nối nội dung các bài học trong chương và liên hệ với kiến thức đã học ở các chương khác.

5. Phương pháp tiếp cận:
Để học tập hiệu quả chương này, học sinh nên:

Đọc kỹ văn bản: Đọc nhiều lần, chú ý đến các chi tiết quan trọng, hình ảnh, biện pháp nghệ thuật.
Tìm hiểu bối cảnh: Tìm hiểu kỹ về cuộc đời, sự nghiệp của Nguyễn Du và bối cảnh xã hội đương thời.
Ghi chép và tóm tắt: Ghi chép những điểm chính, tóm tắt nội dung mỗi bài học.
Tra cứu tài liệu: Tra cứu thêm thông tin từ sách, báo, internet để làm rõ những điểm chưa hiểu.
Thảo luận nhóm: Thảo luận nhóm để chia sẻ ý kiến, cùng nhau phân tích tác phẩm.
Luyện tập viết: Luyện tập viết bài phân tích, cảm nhận về tác phẩm.

6. Liên kết kiến thức:
Chương này có liên hệ mật thiết với các chương khác trong chương trình Ngữ văn lớp 11, như:

Các chương về văn học trung đại: Giúp học sinh hiểu rõ hơn về dòng chảy văn học Việt Nam, vị trí của Nguyễn Du trong nền văn học dân tộc.
Các chương về phương pháp phân tích tác phẩm văn học: Ứng dụng các phương pháp phân tích đã học vào việc phân tích các tác phẩm của Nguyễn Du.
Các chương về văn học hiện đại: So sánh và đối chiếu những điểm tương đồng và khác biệt giữa văn học trung đại và văn học hiện đại.

40 Keywords: Nguyễn Du, Truyện Kiều, Lầu Ngưng Bích, Thúy Kiều, Thúy Vân, Đoạn trường tân thanh, Nỗi đau nhân thế, Bất công xã hội, Hiện thực xã hội, Nghệ thuật tả cảnh, Nghệ thuật tả người, Ngôn ngữ giàu hình ảnh, Điển tích, Ẩn dụ, Biểu cảm, Tư tưởng nhân văn, Tinh thần dân tộc, Văn học trung đại, Phân tích tác phẩm, Đọc hiểu văn bản, Thơ ca, Truyện thơ, Văn học Việt Nam, Di sản văn học, Giá trị nghệ thuật, Giá trị nội dung, Bối cảnh lịch sử, Bối cảnh xã hội, Tiểu sử Nguyễn Du, Sự nghiệp Nguyễn Du, Thơ Đường luật, Cảm thụ văn học, Phân tích hình ảnh, Phân tích chi tiết, Thực tế xã hội, Con người trong xã hội, Lý tưởng sống, Tình yêu, Số phận.