SBT Văn Lớp 10 Chân trời sáng tạo

Cùng chuyên mục

Mục lục quan tâm

Bài 7. Anh hùng và nghệ sĩ (Văn bản nghị luận – Tác giả Nguyễn Trãi) - Văn mẫu lớp 10 Kết nối tri thức

Tổng quan về Chương "Anh hùng và Nghệ sĩ" (Ngữ văn 10, Chân trời sáng tạo)

1. Giới thiệu chương

Chương "Anh hùng và Nghệ sĩ" trong sách Ngữ văn 10 (Chân trời sáng tạo) tập trung khám phá hai hình tượng lớn, có vai trò quan trọng trong xã hội và văn hóa: người anh hùng và người nghệ sĩ. Chương này không chỉ giới thiệu các tác phẩm văn học khắc họa hai hình tượng này, mà còn đi sâu vào phân tích các đặc điểm, giá trị và mối quan hệ giữa họ. Mục tiêu chính của chương là giúp học sinh:

* Hiểu rõ khái niệm về người anh hùng và người nghệ sĩ, cũng như vai trò của họ trong lịch sử và đời sống xã hội.
* Phân tích và đánh giá được các tác phẩm văn học nghị luận viết về người anh hùng và người nghệ sĩ, đặc biệt là các tác phẩm của Nguyễn Trãi.
* Nâng cao kỹ năng đọc hiểu, phân tích, đánh giá văn bản nghị luận.
* Rèn luyện tư duy phản biện, khả năng diễn đạt và trình bày ý kiến cá nhân về các vấn đề liên quan đến người anh hùng và người nghệ sĩ.
* Bồi dưỡng lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc và ý thức về trách nhiệm của bản thân đối với cộng đồng.

2. Các bài học chính

Chương "Anh hùng và Nghệ sĩ" thường bao gồm các bài học chính sau:

* Bài 1: Khái quát về văn nghị luận: Giúp học sinh nắm vững khái niệm, đặc điểm, các yếu tố cơ bản của văn nghị luận (luận điểm, luận cứ, lập luận), các thao tác lập luận thường dùng (giải thích, chứng minh, phân tích, bình luận, so sánh, bác bỏ). Bài học này tạo nền tảng vững chắc để tiếp cận và phân tích các văn bản nghị luận trong chương.
* Bài 2: "Anh hùng và Nghệ sĩ" (Nguyễn Trãi): Đây là bài học trọng tâm của chương, tập trung vào việc đọc hiểu, phân tích và đánh giá văn bản nghị luận cùng tên của Nguyễn Trãi. Học sinh sẽ tìm hiểu về quan điểm của Nguyễn Trãi về vai trò và phẩm chất của người anh hùng và người nghệ sĩ, cũng như cách ông sử dụng các yếu tố nghị luận để thuyết phục người đọc. Bài học này có thể chia nhỏ thành nhiều tiết học để đi sâu vào phân tích nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa của văn bản.
* Bài 3: Thực hành tiếng Việt: Tập trung vào việc củng cố và mở rộng kiến thức về tiếng Việt, đặc biệt là các kiến thức liên quan đến văn nghị luận (ví dụ: cách sử dụng từ ngữ, câu văn, các biện pháp tu từ trong văn nghị luận).
* Bài 4: Viết văn bản nghị luận: Hướng dẫn học sinh cách viết một bài văn nghị luận hoàn chỉnh, từ việc xác định đề tài, xây dựng luận điểm, tìm kiếm luận cứ, đến việc sắp xếp ý và diễn đạt một cách mạch lạc, thuyết phục.
* Bài 5: Thuyết trình, tranh luận: Rèn luyện kỹ năng thuyết trình và tranh luận về các vấn đề liên quan đến người anh hùng và người nghệ sĩ. Học sinh sẽ học cách trình bày ý kiến một cách rõ ràng, logic, đồng thời biết lắng nghe và phản biện ý kiến của người khác một cách tôn trọng.
* Bài 6: Ôn tập và kiểm tra: Củng cố kiến thức và kỹ năng đã học trong chương, chuẩn bị cho các bài kiểm tra định kỳ.

3. Kỹ năng phát triển

Khi học chương "Anh hùng và Nghệ sĩ," học sinh sẽ phát triển các kỹ năng sau:

* Đọc hiểu văn bản nghị luận: Nhận diện thể loại, xác định luận điểm, luận cứ, lập luận, phân tích nội dung và nghệ thuật của văn bản.
* Phân tích và đánh giá: Đánh giá được giá trị tư tưởng và nghệ thuật của các tác phẩm văn học nghị luận.
* Tư duy phản biện: Đặt câu hỏi, phân tích, đánh giá và đưa ra ý kiến cá nhân về các vấn đề liên quan đến người anh hùng và người nghệ sĩ.
* Viết văn nghị luận: Xây dựng luận điểm, tìm kiếm luận cứ, lập luận chặt chẽ, diễn đạt mạch lạc, thuyết phục.
* Thuyết trình và tranh luận: Trình bày ý kiến rõ ràng, logic, lắng nghe và phản biện ý kiến của người khác một cách tôn trọng.
* Hợp tác: Làm việc nhóm hiệu quả trong các hoạt động học tập.

4. Khó khăn thường gặp

Một số khó khăn mà học sinh có thể gặp phải khi học chương "Anh hùng và Nghệ sĩ" bao gồm:

* Khó khăn trong việc hiểu khái niệm trừu tượng: Khái niệm về người anh hùng và người nghệ sĩ có thể khá trừu tượng và phức tạp, đặc biệt đối với học sinh chưa có nhiều kinh nghiệm sống.
* Khó khăn trong việc phân tích văn bản nghị luận: Văn nghị luận thường có cấu trúc phức tạp, sử dụng nhiều thuật ngữ chuyên môn, đòi hỏi học sinh phải có khả năng đọc hiểu và phân tích sâu sắc.
* Khó khăn trong việc viết văn nghị luận: Viết văn nghị luận đòi hỏi học sinh phải có tư duy logic, khả năng diễn đạt mạch lạc và kỹ năng sử dụng ngôn ngữ chính xác.
* Khó khăn trong việc tìm kiếm thông tin: Để hiểu sâu hơn về người anh hùng và người nghệ sĩ, học sinh cần tìm kiếm thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, điều này có thể gây khó khăn cho những học sinh chưa quen với việc nghiên cứu độc lập.

5. Phương pháp tiếp cận

Để học tập hiệu quả chương "Anh hùng và Nghệ sĩ," học sinh có thể áp dụng các phương pháp sau:

* Đọc kỹ văn bản: Đọc kỹ các văn bản trong sách giáo khoa, đồng thời tìm đọc thêm các tài liệu tham khảo liên quan đến người anh hùng và người nghệ sĩ.
* Tự đặt câu hỏi: Đặt câu hỏi về các vấn đề chưa hiểu rõ trong văn bản, sau đó tìm kiếm câu trả lời thông qua việc đọc sách, tra cứu trên internet hoặc hỏi ý kiến giáo viên, bạn bè.
* Thảo luận nhóm: Thảo luận với bạn bè về các vấn đề liên quan đến người anh hùng và người nghệ sĩ, chia sẻ ý kiến và học hỏi lẫn nhau.
* Luyện tập viết văn: Luyện tập viết các bài văn nghị luận về các chủ đề khác nhau, từ đó rèn luyện kỹ năng viết văn.
* Tham gia các hoạt động ngoại khóa: Tham gia các hoạt động ngoại khóa như xem phim, đọc sách, tham quan bảo tàng để mở rộng kiến thức và hiểu biết về người anh hùng và người nghệ sĩ.
* Sử dụng sơ đồ tư duy: Sơ đồ tư duy giúp hệ thống hóa kiến thức một cách trực quan và dễ nhớ.

6. Liên kết kiến thức

Chương "Anh hùng và Nghệ sĩ" có mối liên hệ mật thiết với các chương khác trong chương trình Ngữ văn 10, đặc biệt là các chương liên quan đến:

* Văn học trung đại Việt Nam: Giúp học sinh hiểu rõ hơn về bối cảnh lịch sử, văn hóa và tư tưởng của thời đại Nguyễn Trãi.
* Văn nghị luận: Cung cấp kiến thức nền tảng về văn nghị luận, giúp học sinh phân tích và đánh giá các tác phẩm văn học một cách sâu sắc hơn.
* Các chủ đề về lòng yêu nước, tinh thần dân tộc: Chương "Anh hùng và Nghệ sĩ" góp phần bồi dưỡng lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc và ý thức về trách nhiệm của bản thân đối với cộng đồng.
* Các chủ đề về giá trị sống, lý tưởng sống: Chương này khuyến khích học sinh suy ngẫm về giá trị sống, lý tưởng sống và vai trò của cá nhân trong xã hội.

Từ khóa: Anh hùng, Nghệ sĩ, Nguyễn Trãi, Văn nghị luận, Luận điểm, Luận cứ, Lập luận, Phân tích, Đánh giá, Tư duy phản biện, Kỹ năng viết, Thuyết trình, Tranh luận, Văn học trung đại.