[Các chuyên đề môn toán Lớp 11] Phương pháp phần bù tính thể tích khối đa diện phức tạp – Vương Thanh Bình

Phương pháp Phần Bù Tính Thể Tích Khối Đa Diện Phức Tạp 1. Tổng quan về bài học

Bài học này giới thiệu phương pháp phần bù, một phương pháp mạnh mẽ và linh hoạt để tính thể tích của các khối đa diện phức tạp. Thay vì tính trực tiếp thể tích của khối đa diện phức tạp, phương pháp này dựa trên việc tìm thể tích của một khối đa diện đơn giản hơn, sau đó cộng hoặc trừ với các phần dư để đạt được kết quả chính xác. Phương pháp này đặc biệt hữu ích khi khối đa diện có cấu trúc phức tạp hoặc không có công thức tính thể tích trực tiếp. Mục tiêu chính là giúp học sinh nắm vững nguyên lý, kỹ thuật áp dụng và vận dụng phương pháp phần bù để giải quyết các bài toán tính thể tích khối đa diện phức tạp.

2. Kiến thức và kỹ năng Hiểu rõ các công thức tính thể tích khối đa diện cơ bản: Học sinh cần nắm vững công thức tính thể tích của hình hộp chữ nhật, hình chóp, hình lăng trụ, hình chóp cụt, hình cầu, ... Vận dụng linh hoạt định nghĩa và tính chất của khối đa diện: Hiểu được cách phân chia khối đa diện phức tạp thành các khối đa diện đơn giản hơn. Xác định các hình dạng đơn giản trong khối đa diện phức tạp: Phân tích khối đa diện phức tạp thành các khối đa diện đơn giản để áp dụng các công thức tính thể tích. Sử dụng phương pháp phần bù để tính thể tích: Nắm vững kỹ thuật tìm thể tích của phần bù, từ đó suy ra thể tích của khối đa diện phức tạp. Giải quyết các bài toán phức tạp: Áp dụng phương pháp phần bù vào việc tính thể tích các khối đa diện trong không gian. 3. Phương pháp tiếp cận

Bài học được tổ chức theo trình tự logic, từ đơn giản đến phức tạp:

1. Giới thiệu khái niệm: Giới thiệu về phương pháp phần bù và lý do tại sao nó được sử dụng.
2. Ví dụ minh họa: Các ví dụ cụ thể, từ đơn giản đến phức tạp, được phân tích chi tiết để minh họa cách áp dụng phương pháp. Các ví dụ sẽ được giải từng bước, giải thích rõ ràng các bước phân tích và tính toán.
3. Bài tập thực hành: Học sinh sẽ làm các bài tập có mức độ khó dần để củng cố kiến thức và kỹ năng.
4. Thảo luận nhóm: Học sinh thảo luận và cùng nhau giải quyết các bài tập phức tạp.
5. Đánh giá: Bài học bao gồm các câu hỏi ôn tập và bài kiểm tra để đánh giá hiểu biết của học sinh.

4. Ứng dụng thực tế

Phương pháp phần bù có nhiều ứng dụng trong thực tế, ví dụ:

Thiết kế kiến trúc: Tính toán thể tích các vật thể phức tạp trong kiến trúc.
Kỹ thuật: Tính toán thể tích vật liệu trong các thiết kế kỹ thuật.
Toán học: Áp dụng trong nhiều bài toán hình học không gian khác nhau.

5. Kết nối với chương trình học

Bài học này là một phần mở rộng của kiến thức về hình học không gian, liên quan đến các bài học về tính thể tích khối đa diện. Nó giúp học sinh áp dụng các kiến thức về hình học không gian đã học để giải quyết các bài toán phức tạp hơn.

6. Hướng dẫn học tập Đọc kỹ lý thuyết: Hiểu rõ khái niệm và các công thức. Làm các bài tập: Thực hành thường xuyên để củng cố kiến thức và kỹ năng. Phân tích các ví dụ: Tìm hiểu cách phân tích các bài toán phức tạp thành các bài toán đơn giản. Làm việc nhóm: Thảo luận với bạn bè để cùng nhau giải quyết các vấn đề. * Tìm kiếm tài liệu tham khảo: Tìm hiểu thêm các tài liệu bổ sung để mở rộng kiến thức. Tiêu đề Meta: Phương pháp Phần Bù Tính Thể Tích Mô tả Meta: Bài học chi tiết về phương pháp phần bù tính thể tích khối đa diện phức tạp, bao gồm các ví dụ minh họa, bài tập thực hành, và cách kết nối với các kiến thức khác. Học sinh sẽ học cách phân tích khối đa diện phức tạp thành các khối đơn giản để tính toán thể tích chính xác. Keywords: Phương pháp phần bù, tính thể tích, khối đa diện, hình học không gian, hình học, thể tích, đa diện phức tạp, hình học phẳng, hình học không gian, hình học giải tích, hình học đại số, công thức tính thể tích, hình chóp, hình hộp chữ nhật, hình lăng trụ, hình cầu, phân tích hình học, giải toán, bài tập hình học, toán học lớp 11, Vương Thanh Bình, phương pháp phần bù Vương Thanh Bình, tính thể tích đa diện, tính thể tích khối đa diện phức tạp, hướng dẫn tính thể tích, ứng dụng tính thể tích, phân chia khối đa diện, hình học không gian 11, kỹ thuật tính thể tích, phần bù hình học, phương pháp giải toán, toán nâng cao, bài tập khó, bài giảng, bài tập về nhà, tài liệu học tập, tài liệu tham khảo, hướng dẫn học tập.

Tài liệu gồm 13 trang trình bày tóm tắt lý thuyết và các kiến thức hình học liên quan, các ví dụ mẫu và một số bài tập có lời giải chi tiết phương pháp phần bù tính thể tích khối đa diện phức tạp.


Khái niệm khối đa diện phức tạp: Là khối đa diện không cơ bản (không phải chóp tam giác, chóp tứ giác, hình lăng trụ, hình hộp, hình lập phương … ) hoặc cơ bản nhưng khó tính chiều cao và diện tích đáy.
Ý tưởng: Ta sẽ xây dựng khối đa diện phức tạp (H) nằm trong khối chóp cơ bản (A). Ví dụ dụ khối chóp (A) gồm khối đa diện phức tạp (H) và khối chóp cơ bản (B) khi đó: VH = VA – VB
[ads]
Các dạng thường gặp
+ Dạng 1: (Cơ bản) A = H + B ⇒ VH = VA – VB
+ Dạng 2: (Nâng cao) A = H + B + C ⇒ VH = VA – VB – VC
+ Dạng 3: (Rất khó) A = H + B + C + D ⇒ VH = VA – VB – VC – VD
Kiến thức liên quan
1. Định lý Talet: Cho tam giác ABC, đường thẳng d song song với BC đồng thời cắt các cạnh AB, AC hoặc các đường kéo dài của 2 cạnh này tại M, N thì ta có tỉ lệ: AM/AN = AB/AC
2. Định lý 3 đường giao tuyến: Cho 3 mặt phẳng (P), (Q), (R) giao nhau theo 3 giao tuyến d1, d2, d3 thì 3 giao tuyến này một là đôi một song song hai là đồng quy.
Bài tập vận dụng có lời giải chi tiết

Tài liệu đính kèm

  • phuong-phap-phan-bu-tinh-the-tich-khoi-da-dien-phuc-tap-vuong-thanh-binh.pdf

    556.44 KB • PDF

    Tải xuống

Giải bài tập những môn khác

Môn Ngữ văn Lớp 11

  • Bài tập trắc nghiệm Văn Lớp 11 Cánh diều
  • Bài tập trắc nghiệm Văn Lớp 11 Cánh diều
  • Bài tập trắc nghiệm Văn Lớp 11 Chân trời sáng tạo
  • Bài tập trắc nghiệm Văn Lớp 11 Kết nối tri thức
  • Bài tập trắc nghiệm Văn Lớp 11 Chân trời sáng tạo
  • Bài tập trắc nghiệm Văn Lớp 11 Kết nối tri thức
  • Chuyên đề học tập Văn Lớp 11 Cánh diều
  • Chuyên đề học tập Văn Lớp 11 Chân trời sáng tạo
  • Chuyên đề học tập Văn Lớp 11 Kết nối tri thức
  • Đề thi, đề kiểm tra Văn Lớp 11 Kết nối tri thức
  • Đề thi, đề kiểm tra Văn Lớp 11 Chân trời sáng tạo
  • Đề thi, đề kiểm tra Văn Lớp 11 Cánh diều
  • Lý thuyết ngữ văn lớp 11
  • SBT Văn Lớp 11 Cánh diều
  • SBT Văn Lớp 11 Kết nối tri thức
  • SBT Văn Lớp 11 Chân trời sáng tạo
  • Soạn văn Lớp 11 Cánh Diều - chi tiết
  • Soạn văn Lớp 11 Cánh Diều - siêu ngắn
  • Soạn văn Lớp 11 Chân trời sáng tạo - chi tiết
  • Soạn văn Lớp 11 Kết nối tri thức siêu ngắn
  • Soạn văn Lớp 11 Cánh diều
  • Soạn văn Lớp 11 Cánh diều siêu ngắn
  • Soạn văn Lớp 11 Chân trời sáng tạo - siêu ngắn
  • Soạn văn Lớp 11 Chân trời sáng tạo siêu ngắn
  • Soạn văn Lớp 11 Kết nối tri thức - chi tiết
  • Soạn văn Lớp 11 Kết nối tri thức - siêu ngắn
  • Soạn văn Lớp 11 Chân trời sáng tạo
  • Soạn văn Lớp 11 Kết nối tri thức
  • Tác giả tác phẩm lớp 11
  • Tóm tắt, bố cục Văn Lớp 11 Kết nối tri thức
  • Tóm tắt, bố cục Văn Lớp 11 Chân trời sáng tạo
  • Tóm tắt, bố cục Văn Lớp 11 Cánh diều
  • Văn mẫu Lớp 11 Cánh diều
  • Văn mẫu Lớp 11 Kết nối tri thức
  • Văn mẫu Lớp 11 Chân trời sáng tạo
  • Môn Vật lí Lớp 11

    Môn Tiếng Anh Lớp 11

  • Bài tập trắc nghiệm Tiếng Anh Lớp 11 iLearn Smart World
  • Bài tập trắc nghiệm Tiếng Anh Lớp 11 iLearn Smart World
  • Bài tập trắc nghiệm Tiếng Anh Lớp 11 Friends Global
  • Bài tập trắc nghiệm Tiếng Anh Lớp 11 Global Success
  • Bài tập trắc nghiệm Tiếng Anh Lớp 11 Friends Global
  • Bài tập trắc nghiệm Tiếng Anh Lớp 11 Global Success
  • Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh Lớp 11 iLearn Smart World
  • Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh Lớp 11 friends Global
  • Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh Lớp 11 Global Success
  • Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh Lớp 11 Bright
  • Đề thi, đề kiểm tra Tiếng Anh Lớp 11 English Discovery
  • Lý Thuyết Tiếng Anh Lớp 11
  • SBT Tiếng Anh Lớp 11 Friends Global - Chân trời sáng tạo
  • SBT Tiếng anh Lớp 11 Bright
  • SBT Tiếng anh Lớp 11 Friends Global
  • SBT Tiếng Anh Lớp 11 iLearn Smart World
  • SBT Tiếng anh Lớp 11 iLearn Smart World
  • SBT Tiếng Anh Lớp 11 Bright
  • SBT Tiếng anh Lớp 11 English Discovery
  • SBT Tiếng Anh Lớp 11 English Discovery - Cánh buồm
  • SBT Tiếng anh Lớp 11 Global Success
  • SBT Tiếng Anh 11 Lớp 11 Global Success - Kết nối tri thức
  • SGK Tiếng Anh Lớp 11 Global Success
  • SGK Tiếng Anh 11 Lớp 11 Friends Global
  • SGK Tiếng Anh 11 Lớp 11 Bright
  • SGK Tiếng Anh 11 Lớp 11 English Discovery
  • SGK Tiếng Anh 11 Lớp 11 iLearn Smart World
  • Tiếng Anh Lớp 11 Global Success
  • Tiếng Anh Lớp 11 iLearn Smart Wolrd
  • Tiếng Anh Lớp 11 Friends Global
  • Tiếng Anh Lớp 11 English Discovery
  • Tiếng Anh Lớp 11 Bright
  • Môn Hóa học Lớp 11

    Môn Sinh học Lớp 11

    Tài liệu tin học

    Tài liệu Lớp 1

    Tài liệu Lớp 2

    Tài liệu Lớp 3

    Tài liệu Lớp 4

    Tài liệu Lớp 5

    Trò chơi Powerpoint

    Sáng kiến kinh nghiệm